8 – laboratoriya ishi Mavzu: Marshrutizatorlarda nat/pat texnologiyasini sozlash

troubleshooting
) va turli hodisalarni 
tekshirishda eng kuchli uskunalardan biri hisoblanadi. Ularga quyidagilarni kiritish 
mumkin, masalan: Marshrutizatorga kirishga nechta muvaffaqiyatsiz urinishlar 

---

92 
sodir bo‘ldi? Qachon VPN-tunnelga hujum amalga oshirildi? Qurilmaning qayta 
yuklanganidan berli qancha vaqt o‘tti va bu elektrning o‘chishi bilan bog‘liqmi? 
Konfiguratsiyada oxirgi o‘zgartirish qachon amalga oshirildi? Ushbu va boshqa 
ko‘plab shu kabi savollarga biz faqat loglarga murojat qilgan holda javob 
topishimiz mumkin. 
Loglash (
logging
) amalda sizning tarmog‘ingizda sodir bo‘lgan hamma 
narsani ko‘rish imkonini beradi. Barcha qurilmalarni real vaqt rejimida kuzatib 
borish mumkin emas, ayniqsa hodisalar tunda sodir bo‘lsa, tarmoq esa o‘nlab 
kommutatorlar va marshrutizatorlardan tashkil topgan bo‘lsa. Bundan tashqari, 
loglarni davriy ravishda ko‘rib chiqish kelajakda yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan 
muammolarning oldini olishga yordam beradi. 
Afsuski, Cisco (va boshqa ishlab chiqaruvchilar) ning tarmoq qurilmalari 
loglar uchun juda cheklangan joyga (bufer) ega, bu o‘z navbatida loglarda aks 
etishi mumkin bo‘lgan vaqt oralig‘iga ta‘sir qiladi. Bufer hajmi tugagandan so‘ng, 
eng eski loglar oddiygina o‘chiriladi. Bundan tashqari, qurilma qayta yoqilganda, 
loglar qayta tiklanmaydigan ko‘rinishda yo‘qoladi. Ushbu muammolarni hal qilish 
uchun 
Log-serverlar
idan foydalaniladi. 
Loglarni yig‟ish usullari 
Cisco qurilmalaridan (va boshqa ayrim qurilmalardan ham) loglarni 
yig‘ishning 6 usuli mavjud. Ularni ko‘rib chiqamiz: 
1) 
Console Logging
– Xabarlarni konsolga chiqarish. Ushbu usul avtomatik 
ishlaydi va logni to'g'ridan-to'g'ri qurilma konsoliga chiqaradi. 
2)