8- amali mashg’ulot. Мавзу: Rux minerallarining tabiatda tarqalishini o’rganish va ratsonal tarkibina aniqlash

121-jadval. Kuydirilgan boyitmani ratsional tarkibi

Changga o`tadi (har xil) kg;
Zn…………………..46-36.8=9.2
Pb…………………..3-1.5=1.5
Cu…………………..1.6-1.28=0.32
Fe……………………10-8=2
CaO………………….0.8-0.64=0.16
MgO…………………0.6-1.68=0.12
SiO₂…………………2.1-1.68=0.42
Changning hisoblangan ratsional tarkibi natijalari122-jadvalda keltirilgan.
122-jadval. Changning ratsional tarkibi

Kuydirishda desulfirizatsiyani hisoblaymiz. Kuymagan S bor yo`g`i qoldi, kg; kuydirilgan Zn li boyitmada ……….0,3+0,6=0,9

Changda ………….0,36+0,72=1,08
Jami…………..1,98
Kuygan S miqdori 34-1.98=32.62
Kuydirishda desulfirizatsiya tashkil etadi =94,3%
Kuydirilgan Zn li boyitmada Zn ni ajratishni va ushlab qolingan gazni hisoblaymiz 95% gazlar bilan chang olib kelinayotgani qabul qilamiz yoki 18.89•0.95=17.97
Kuydirishda Zn ni taqsimlanishi. %
Kuydirilgan boyitmada 36.8 80
Changda ...................... 17.97•0.484=8.7 19
Yo`qotilgan Zn (har xil)….. 0.5 1
-------------------------------------------
Jami ………….46 100
Kuydirishda 10% S SO<sub>3</sub> da yonadi 90% SO<sub>2</sub> da deb qabul qilamiz, yoki
SO<sub>3</sub> da………………………32.62•0.10=3.262 kg S
SO<sub>2</sub> da ……………………...32.62•0.90=29.36 kg S
S li angidrid hosil bo`lish uchun O₂ talab etiladi

Unda olamiz 29.36+29.36=58.72 kg SO₂
Sulfitli angidrid hosil bo`lish uchun O₂ kerak

Olamiz 3.262+4.89=8.15kg SO₃
Nazariy jixatdan 100 kg boyitmani kuydirish uchun O₂ oksidlanishi uchun talab etiladi kg ,
Metallar (121va 122-jadvallarga ko`ra) 13.1+4.12=17.22
S SO<sub>2</sub> gacha ……………………………………….29.36
S SO<sub>3</sub> gacha …………………………………………4.89
----------------------------------------------------
Jami………………….51.47
Forsunkali (Форсированном) kuydirishda mo`ljallangan holatda yoqilg`i talab etilmaydi , ёқилғини ёнишидан ҳосил бўлган gazlar hisobga olinmaydi .
51.47 kg O<sub>2</sub> bilan N<sub>2</sub> kirgizilgan bo`ladi

Nazariy havoning miqdor tashkil qiladi:
³
Hisoblashlar malumotlarini 123-jadvalga kiritamiz bundan ko`rinadiki kuydirishda nazariy havoning miqdori gazlarda saqlaydi
SO<sub>2</sub>+SO<sub>3</sub>=12.76+1.42=14.18% Amaliy kuydirish havoni ortiqcha katta o`tkaziladi saqlaydi SO₂+SO₃ kuydirilgan gazlarda kam 6% ko`taradi
Hisoblashlar malumotlaridan SO₂+SO₃ =6% deb qabul qilamiz. Shunda kuydirilgan gazlarning miqdori quyidagi tenglikdan topiladi
(20.6+2.3)m³ tashkil qiladi 6%
X m³ ----------------------100%
³
123-jadval.Kuydirilgan gazlarning nazariy tarkibi 124-jadval.Kuydirilgan gazlarning miqdori va tarkibi

Ko`p havoning miqdori 381,7-161,4=220,3m³ yoki 220.3•1.293=284.85 kg Umumiy havoning sarfi tashkil qiladi. 284.85+223.77=508.62 kg nazariydan

Ko`p miqdordagi havo saqlaydi
284.85•0.23=65.5 kg O<sub>2</sub>
284.85•0.77=219.35 kg N<sub>2</sub> bor yo`g`I gazlarda N₂ saqlaydi
172.3+219.35=391.65kg