71 Qoramol kasalliklari indd

Патологоанатомик ўзгаришлари.
Гавда ориқ, уни қотиш 
даражаси яхши сезиларли. Шиллиқ ва сероз пардалар оқа-
риб сарғайган ва майда нуқтасимон қон қуйилган бўлади.
Кўкрак қафасида ва юрак халтасида бироз оч-қизғиш 
рангдаги суюқлик борлиги аниқланади. Ўпка ўзгаришлар-
сиз ёки бироз оқарган бўлади. Юрак катталашган, мускулла-
ри бўшашган ва оқарган. Қорин бўшлиғида кўпинча қизғиш 
тусдаги суюқлик тўпланган, чарви сарғайган бўлади. Жигар 
катталашган, қаттиқ, қизғиш сариқ тусда, кесганда намли, 
бўлим чегаралари сезаларли бўлади. Ўт пуфаги катталашиб 
деворлари таранглашган ва кўпинча ярим қуюқ консистен-
цияли қора-қўнғир ёки зангор рангдаги суюқлик билан тўл-
ган бўлади. Талоқ 2-3 барабар катталашган бўлади.
Ташхис ва дифференциал ташхиси. 
Бир қатор комплекс 
текширувлар асосида, яъни касалликни клиник белгила-
ри, эпизоотологик маълумотлар, патологоанатомик текши-
ришлар ва албатта якуний ташхис лаборатор текширилиб 
аниқланади. Касаллик куйдирги, лептоспироз ва бошқа ка-
салликларга ўхшаш бўлади.
Даволаш.
Касал ҳайвонлар подадан ажратилади, тоза, 
салқин ва қалин тўшамалар солинган молхоналарда асра-
лиши керак. Улар доимо тоза сув ва енгил ҳазм бўладиган 
ширали озуқалар билан таьминланиши керак.

---

134
100 китоб тўплами
Юрак фаолиятини тиклаш ва нормаллаштириш учун 
касал ҳайвонларга вақт-вақти билан кофеин, камфора ва 
бошқа дорилардан юборилади. Касаллик оғир кечганида 
ҳайвонларга 0,5-1 литр физиологик эритма ёки глюкоза то-
мирга юборилиши яхши натижа беради.
Пироплазмоз касаллигида этиотроп моддалардан азидин 
тавсия этилади. У касал ҳайвонларнинг ҳар бир кг тирик вазни 
ҳисобига 0,0035 г ёки 3,5 мг дан қуруқ модда олиниб, уни дис-
тилланган ёки қайнатилган сувда 7% ли қилиб эритиб, эритма-
ни тери остига ёки мускул орасига юборилади. Диамидиндан 
ҳайвоннинг ҳар бир кг тирик вазни ҳисобига 0,001-0,002 г ёки 
10-20 мг дан қуруқ модда олиб, уни дистилланган сувда 7% ли 
қилиб эритиб мускул ораси ёки тери остига юборилади.