7-mavzu. Pisa, pirls, timss, talis xalqaro tadqiqotlarining mamlakatimiz ta’lim tizimidagi ahamiyati. Reja

The Programme for International Student Assessment (PISA) – turli davlatlarda 15 yoshli o'quvchilarning savodxonligini (o'qish, matematika va tabiiy fanlar) hamda bilimlarini amaliyotda qo’llash qobiliyatini baho;ovchi dastur.
Bu dastur 3 yilda bir marotoba o’tkaziladi. Dastlab 1997-yilda ishlab chiqilgan va 2000-yilda birinchi marta qo’llanilgan.
PISA bo’yicha bahoning 50 ballga oshishi har yillik Yalpi ichki mahsulot (YIM) ning 1 % ga o’sishini ta’minlaydi.
PISA ning davriyligini ko’rib chiqamiz:
2000, 2009, 2018 yillarda o’qish savodxonligi, matematik savodxonlik va tabiiy-ilmiy savodxonlik aniqlash bo’yicha xalqaro baholash dasturlari o’tkazilgan.
2003, 2012, 2021 yillarda , matematik savodxonlik, o’qish savodxonligi va tabiiy-ilmiy savodxonlik aniqlash bo’yicha xalqaro baholash dasturlari o’tkazilgan.
2006, 2015, 2024 yillarda tabiiy-ilmiy savodxonlik, o’qish savodxonligi va matematik savodxonlik aniqlash bo’yicha xalqaro baholash dasturlari o’tkazilgan.
PISA baholash dasturi funksional savodxonlikni baholash modeli sifatida qaraladi. PISA topshiriqlarining 4 % dan 22 % o’qish savodxonligi tashkil etsa, 33 % gacha oraliqdagi matematik va tabiiy-ilmiy savodxonlik topshiriqlarini tashkil etadi.
Bu egallangan bilimlarni aniq sart sharoitlarda qo’llay olishda:
birinchidan, biz tayyorlaydigan pedagog kadrlar xalqaro baholash dasturlari doirasida global kompetensiyalarga ega bo’lishi kerak;
ikkinchidan, o’quvchilarimiz tomonidan egallangan bilimlarni amaliy yani kundalik faoliyatda qo’llay olishga o’rgatish uchun aynan mazkur dastur yordam beradi.
PISA testlarida ishtirok etayotgan davlatlar soni tobora ortib bormoqda. Jumladan, 2000 yil – 32 ta, 2003 yil – 43 ta, 2006 yil 57 ta, 2009 yil – 74 ta, 2012 yil – 65 ta, 2015 yil – 72 ta, 2018 yil – 78 ta.
PISA da o’quvchilarning bilim sifati monitoring 5 ta yo’nalish bo’yicha aniqlanadi.