7-Mavzu: php yordamida so’rovlarni qayta ishlash. Mavzu rejasi

HTTP protokoli va ma’lumotlarni serverga jo‘natish metodlari.

Internet foydalanuvchi va tarmoq o‘rtasidagi interfeysni amaliy darajagacha ta’minlaydigan, fizik daraja bilan ikkilamchi ma’lumotni uzatishda fizik aspektlarga bog‘liq ko‘p darajali prinsip asosida qurilgan.
HTTP - bu, Internetda gipermatnli ma’lumotni almashtirish uchun ishlangan amaliy daraja protokoli.
HTTP serverga jo‘natadigan to‘liq so‘rovlar ko‘rsatmalari metodlari yig‘indisidir. Bu metodlar resursni ko‘rsatish uchun jo‘natmalar (ssыlkalar) tartibiga asoslanadi, ushbu metod qo‘llanilishi kerak bo‘lganda resursni joylashgan joyini(Universal Resourse Locator, URL) yoki uni universal nomini (Universal Resourse Name, URN) topadigan universal identifikatorlari (Universal Resourse Identifier, URI) qo‘llaniladi.
HTTP protokoli qo‘llanilayotgan vaqtda tarmoq ichida xabar jo‘natish xuddi Internet (RFC-822)pochta xabari formatiga yoki MIME(Multipurpose Internet Mail Exchange) xabarlar formatiga o‘xshash formatda yuboriladi.
HTTP SMTP(elektron pochta protokoli), NNTP(xabarlar jo‘natish protokoli), FTP(fayllar jo‘natish protokoli), Gopher va WAIS kabi mavjud Internet protokollariga ruxsat beruvchi har-xil foydalanuvchi dasturlari va shlyuz dasturlari kommunikatsiyasi uchun qo‘llaniladi. HTTP shunday shlyuzlarga oraliq server-dasturlari (proxy) da ma’lumotlarni yo‘qotishlarsiz jo‘natish uchun yaratilgan.
Protokol so‘rov/javob prinsipini amalga oshiradi. Mijoz so‘rayotgan dastur javob berayotgan dastur-serverdan quyidagilarni so‘raydi:

• 
  Ruxsat metodi;
  
• 
  URI manzili;
  
• 
  Protokol versiyasi;
  
• 
  Uzatilayotgan ma’lumotlar tipi haqidagi xabarni (MIME dagi formaga o‘xshash), so‘rov jo‘natgan mijoz haqida ma’lumotni;
  

Server javobi:

• 
  Protokol versiyasi va qaytish kodi(muvaffaqiyatli yoki xatoli) chiquvchi qator holati;
  
• 
  Server haqidagi ma’lumot, metama’lumot (xabar mundarijasi haqida ma’lumot) va xabar tanasini mujassamlashtirgan xabar.
  

Mijoz va server o‘rtasida aloqa o‘rnatilayotganda kim ochishi yoki yopishi protokolda ko‘rsatilmaydi. Qoidaga asosan aloqa o‘rnatishda mijoz ochadi, server bo‘lsa javob jo‘natilgandan keyin o‘rtadagi aloqani uzadi.
Serverga so‘rov qanday shaklda jo‘natilishini to‘liqroq ko‘rib chiqamiz.

3.