7-mavzu. Kichik biznes va tadbirkorliksub’ektlarida ishlab chiqarishxarajatlari va mahsulot tannarxi tahlili

Qishloq xo’jaligida mahsulot tannarxini hisoblash bo’yicha
harajat moddalari

Harajatlarning moddalar bo’yicha guruxlanishi

I shlab chiqarishga oid mehnatga haq to’lash harajatlari

I shlab chiqarishga oid ijtimoiy sug’urta ajratmalari

M ineral va organik o’g’itlar

O ’simliklar va chorva mollarini himoyalash vositalari

E m-xashak va ozuqa

U rug’lik ko’chat materiallari

Q ayta ishlash uchun xom ashyo

A sosiy vositalar amortshatsiyasi

I sh va xizmatlar

C Horva mollarining nobud bo’lishidan yo’qotishlar

B oshqa harajatlar

8.2.2-rasm.
Qishloq xo’jaligida maxsulot tanarxini hisoblashning "Ishlab chtsarishga oid mehnatga haq to’lash harajatlari","Ishlab chiqarishga oid ijtimoiy sugurta ajratmalari" va "Asosiy vositalar amortizatsiyasi" moddalaridan tashqari boshqa moddalari tarkibi sanoat korxonalari mahsuloti tannarxini hisoblash moddalaridan farq qiladi.
"Mineral va organik o’gitlar" moddasida ekinlarga solingan mineral va organik o’g’itlar qiymati hisobga olinadi. Bunda korxonaning o’zida mavjud organik o’g’itlar (go’ng va boshqa) ularni ishlab chiqarish tannarxida, chetdan sotib olinganlari esa sotib olish bahosida hisobga olinadi.
Ushbu o’g’itlarni ekinlarga solish (transportga yuklash, tashish, tushirish, sepish va boshqalar) bu moddada aks etmay, tegishli moddalar bo’yicha (mehhnatga haq to’lash, asosiy vositalarni saqlash, ish va xizmatlar va boshqa) hisobga olinadi.
"O’simliklar va chorva mollarini himoyalash vositalari" moddasida ekinlar va chorva mollarini kasalliklar, zarakunandalardan himoyalash va begona o’tlardan tozalashda ishlatiladigan vositalar: gerbitsidlar, pestitsidlar, defoliantlar, kimyoviy va biologik vositalar, biopreparatlar, tibbiy va dezinfektsiya vositalari hamda boshqa himoya vositalarini sotib olish bilan bog’liq harajatlar o’z aksini topadi.
Ushbu himoya vositalari bilan ekinlarga ishlov berish harajatlari (sepish, changlashtish, defolyatsiya qilish va boshqalar) bu moddada aks etmay, tegishli moddalar bo’yicha (mehhnatga haq to’lash, asosiy vositalarni saqlash, ish va xizmatlar va boshqa) hisobga olinadi. CHorvachilikda bu moddaga biopreparatlar. Tibbiy va dezinfektsiya vositlarini ishlatish bilan bog’liq harajatlar ham hisobga olinadi.