7-Mavzu: Ipakchilikda ishlab chiqarish xarajatlari va mahsulot tannarxi

---

7-AMALIY MASHG‘ULOT.
7-Mavzu:
 Ipakchilikda ishlab chiqarish xarajatlari 
va mahsulot tannarxi.
 
 
1.Qishloq xo‘jaligidagi yalpi va o‘rtacha xarajatlar, ularning ahamiyati. 
2.Xarajatlar tarqibi, ularning turkumlashtirilishi.
3.Mahsulot tannarxi haqida tushuncha (o‘rtacha xarajatlar), uning turlari, aniqlash tartibi. 
Qishloq xo‘jalik mahsulotlarining tannarxi va xarajatlarni qisqartirish yo‘llari.
4.Uzoq va qisqa muddatli xarajatlar. Ishlab chiqarish xarajatlari, ularning tarqibi. Davr 
xarajatlari, ularning tarqibi. Ishlab chiqarish xarajatlarini tejash, mahsulot tannarxini 
pasaytirish yo‘llari. 
Uslubiy maslaxatlar 
Amaliy mashg‘ulotni boshlashda talabalarga mazkur mavzu bo‘yicha amaliy 
mashgulotning mavzusini mohiyati va maqsadi xamda bajariladigan topshiriqlarni 
bajarish tartibi tushuntiriladi. 
Ipakchilikmamlakatimiz xalq xo‘jaligining eng muhim tarmog‘i, uning serqirra 
faoliyatini tashqil etish va boshqarish uchun ma’lum miqdordar moddiy, pul hamda 
mehnat sarf-xarajatlari amalga oshiriladi. Ularning mamlakat miqyosidagi miqdori jami 
ijtimoiy xarajatlar deb ataladi. Ijtimoiy xarajatlar ijtimoiy mahsulot qiymati bilan tengdir.
 
Tayanch so‘z va iboralar: 
Rejalashtirilgan tannarxi. Korxona tannarxi. Mahsulot tannarxi. Asosiy xarajatlar. 
Ustama xarajatlar. Bevosita xarajatlar
 
 
Topshiriq.YUqorida qayd qilingan tayanch so‘z va iboralar uchun mos keladigan 
ta’riflarni aniqlang:
1. 
Mahsulot tannarxiga bevosita qo‘shiladigan xarajatlar 
2. 
Bir birlik mahsulotni qanchaga yetishtirilganligini o‘zida ifoda etuvchi xarajat 
3. 
Korxonadja mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan vositalar va mehnat haqi 
yig‘indisi 
4. 
Mahsulot ishlab chiqarish uchun oldindan rejalashtirilgan xarajatlar ko‘lami 
5. 
Ishlab chiqarilgan mahsulotlarni sotishdan kelgan daromad 
6. 
Ishlab chiqarish resurslaridan foydalanishga qaratilgan xarajatlar 
7. 
Ishlab chiqarishni tashqil eti shva boshqarish bilan bog‘liq bo‘lgan xarajatlar
8. 
Ishlab chiqarishni amalga oshirish uchun foydalaniladigan xarajatlar 
9. 
Qatnashish ulushiga qarab to‘g‘ri mutanosib ravishda tannarxga qo‘shiladigan 
xarajat