7-mavzu. Axloqiy qadriyatlar (Etika) Reja



Download 439,11 Kb.
Pdf ko'rish
bet7/15
Sana13.07.2022
Hajmi439,11 Kb.
#784747
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   15
Bog'liq
7-mavzu

Muhabbat va nafrat.
Muhabbat bosh mezoniy tushuncha sifatida deyarli barcha 
asosiy tushunchalarda va tamoyillarda o`z “hissa”siga ega. Shu jihatdan atoqli 
tasavvufshunos Najmiddin Komilov: “Juda ko`p irfoniy tushunchalarning sharhi 
muhabbatga borib taqaladi”, - deydi.
4
Na ezgulikni, na vatanparvarlikni, na 
insonparvarlikni muhabbatsiz tasavvur etib bo`lmaydi. Muhabbat – insoniy 
mohiyatning erkin tarzda namoyon bo`lishidir, u zo`ravonlik yoki zo`rma-
zo`rakilik bilan chiqisha olmaydigan hodisadir. U me`yorlar, an`analar, qonunlarga 
bo`ysunmaydi, lekin, yuksak axloqiylik ifodasi tarzida insonga ulkan mas`uliyat 
yuklaydi, 
uni 
jasoratga 
chorlaydi. 
Jadidchilik 
harakatining 
mashhur 
namoyondalaridan biri A.Avloniy “Muhabbat” tushunchasini quyidagicha 
a`riflaydi: “Muhabbat deb bir narsani suymakni aytilur. Dunyodagi insonlar mehr 
va muhabbat soyasida yasharlar. Muhabbatsiz kishi ishni ishlamakka g`ayrat va 
jasorat qilolmas”.
5
Muhabbatlik bahorning kuz husuli hech oz o`lmas, 
Muhabbatsiz kishining ko`ngli qishdur asli yoz o`lmas. 
Muhabbatning obyekti doimo go`zallik, manfaatsiz go`zallik. U – Allohmi, 
Vatanmi, yormi – muhabbat egasiga undanda go`zalroq narsa yo`q. Ayni paytda 
bir obyektni sevgan kishi boshqa obyektlarni ham sevishi tabiiy. Deylik, yorga 
bo`lgan haqiqiy muhabbat Vatanga, insoniyatga muhabbatni inkor etmaydi, 
aksincha, barqaror qiladi. Inson o`zi o`zgaga aylanganida, o`zgani o`ziga aylantira 
olganida haqiqiy muhabbat egasi hisoblanadi. 
Muhabbat ham, axloqshunoslikdagi ko`pchilik tushunchalar kabi “juftlik” 
xususiyatiga ega, uning ziddi – nafrat. Nafrat tushunchasi muhabbatdan farqli 
o`laroq keng qamrovli emas. U aksil muhabbat tarzida namoyon bo`ladi, 
obyektdan chetlashishni, undan begonalashishni taqozo etadi. Hazar, jirkanish 
hissi, uning kundalik turmushdagi tor, “mayda” ko`rinishidir.
Ayni paytda nafrat g`azabdan keskin farq qiladi. Agar g`azabning asosida inson 
fe`lining salbiy holati – oniy badjahllik yotsa, nafrat uchun chuqur o`ylab ko`rilgan 
va qabul qilingan uzil-kesil qaror yotadi. 
3
Abdulla Sher Axloqshunoslik. T.: “O`zbekiston faylasuflar milliy jamiyati”. 2010. 244-b. 
4
N.Komilov Tasavvuf. I kitob T., “Yozuvchi”, 1996. 48-b. 
5
A.Avloniy Turkiy guliston yoxud axloq.T., “O`qituvchi”, 1992, 39-b.



Download 439,11 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish