7-bob. Kompyutertar moqlarining texnik vositalari

7.14-rasm.IPX tarmoq adapterining o‘lchami.

Har bir abonent (uzel) paket jo‘natishdan avval paketni qabul qiluvchiga to‘g‘ri jo‘nata oladimi yoki u marshrutizator xizmatidan foydalanish kerakmi degan masalani aniqlashtirib oladi. Agarda uzatuvchi abonent tarmog‘ining shaxsiy nomeri bilan paket uzatilishi kerakbo‘lgan abonentning tarmoq nomeri mos kelsa, u holda paket to‘g‘ri marshrutizatsiya qilinmasdan uzatiladi. Agarda manzil boshqa tarmoqda bo‘lsa, u holda uzatiladigan deytogramma marshrutizatorga jo‘natilashi kerak, shundan so‘ng marshrutizator kerakli tarmoqqa paketni uzatib yuboradi. Bu holda paket asosan marshrutizatorga manzillangandek bo‘ladi (xuddi o‘z tarmog‘ining biror abonenti kabi). Har qanday holda ham abonentning uzatish qurilmasining tarmoq manzil maydoniga, o‘zining tarmoq nomerini joylagan bo‘ladi (4 bit) va o‘zining MAS-manzilini ham (6 bayt) joylaydi.

7.3.3. Shlyuzlar

Shlyuzlar — bu qurilmalar protokollari katta farq qiluvchi, butunlay bir-biridan farq qiluvchi tarmoqlarni birlashtirishda ishlatiladi, masalan, mahalliy tarmoqlarni katta kompyuterlar bilan yoki global tarmoq bilan ulashdaqo‘llaniladi. Bu qurilmalar kam qo‘llaniladigan va qimmat tarmoq qurilmalariga kiradi. Agarda OSI modeliga murojaat qilsak, u holda repiter va repiterli konsentratorlar tarmoqni yoki uning qismini birinchi bosqich vazifasini bajaradi. Ko‘priklar — ikkinchi bosqich vazifasini bajaradi, yo‘naltirgichlar — uchinchi bosqich vazifasini bajaradi, shlyuzlar — ancha yuqori bosqichlar vazifalarini bajaradilar (4,5,6 va 7 larda). Xuddi shuningdek, repiterlar birinchi bosqich (hammasi emas, faqat ba’zi birlari) vazifasini bajaradi, ko‘priklar ikkinchi bosqich funksiyasini bajaradilar (birinchi bosqich va qisman ikkinchi bosqichda ularda tarmoq adapterlari ishlaydi), yo‘naltirgichlar — uchinchi bosqichi, shlyuzlar esa hamma bosqich vazifalarini bajarishi kerak.

7.3.4. Modemlar

Hisoblash tarmoqlarida modemlarning o‘rni juda kattadir. Modemlar kompyuter va kompyuter qurilmalarini telefon aloqa kanaliga ulab berishga xizmat qiladi. Modemlar asosan 2 xil bo‘ladi:

• 
  Ichki modemlar
  
• 
  Tashqi modemlar.
  

Modemlar tarkibiga asosan; signalni o‘zgartirish qurilmasi (UPS) xatolikdan himoya qiluvchi qurilma (UZO) va avtomatik chaqiruvchi qurilmalar kiradi.

Modem aloqa punkti signalini va aloqa liniyasiga tushayotgan ma’lumotlarni uzatish, multipleksorlarida modulyasiya va demoduyasiyani amalga oshiradi. Uning tarkibiga signalni uzatish vaqabulqilgichkiradi. ES seriyada gimodemlar signalini amplituda va faza modulyasiyasini ta’minlab beradi.

Modemlar quyidagi belgilar to‘plami bo‘yicha farq qilinadi:

Uzatish tezligi bog‘liqholda;

Kichik tezlikni – 10 bit/sgacha

o‘rtacha tezlikni – 250 bit/sgacha

yuqori tezlikni – 9600 bit/sgacha.

Modulyasiya turi bo‘yicha;

Ikkilik amplitudali

Chastota amplitudali

Faza amplitudali

Aralash amplitudali

Signallarni uzatish metodi bo‘yicha sinxron va asinxron;

Aloqa kanali bilan qo‘yilish turi bo‘yicha parallel v aketma-ket;

Boshqa belgilariga ko‘ra;

Uzatish rejimi (simpleks va dupleks)

Chastota bo‘yicha

Quvvat bo‘yicha

Kirish kuchlanishi bo‘yicha va boshqalar.

Quyidagi jadvalda ichki va tashqi turdagi modemlar keltirilgan. Bu modemlar asosan hozirda rivojlangan firmalar orqali ishlab chiqarilgan.

Modem	Tip	Asosoytasniflar
Unicom 2400H – 1	Vnutr	Data: 2400, V. 22bis SERT.
Unicom 9624VQH	Vnutr	Data: 2400, V. 22bis, BUSY. SENS.
Bullet 1414CX PCMCIA	Vnutr	Data: 14000, V.32bis, MNP5 h/w SENS.
Unicom 1428VQH V, F, S	Vnutr	Data: 28800, V. 34 FLASH, SERT.
Unicom 9624 VQEV cise	Vneech	Data: 2400, V. 42bis, BUSY, LEVEL.
Unicom 1414VQE	Vneech	Data: 14400, V. 32bis, SENS, CABLE
Bullet P192MX Pade	Vneech	Data: 19200, 32telbo, SENS.
Unicom 1428VQE	Vneech	Data: 28800, V. 34 FAST, CABLE

SERT – Aloqa Vazirligining sertifikati

BUSY – ishonchli signalga «ZANYATO»

SENS – sezgirlikni oshiruvchi

CABLE– universal kabellarni komplekti

LEBEL – chiqish sathini rostlash

7.4.Tarmoqning passiv qurilmalari