ishlatiladi.
Soʻnggi yillarda, shuningdek, metall boʻlmagan materiallarni ham payvandlash
rivojlanmoqda. Faraz qilaylik: elektron-nurli trubka ichidagi qandaydir
sim uzilib kontakt
buzildi. Shu qiyin joyni payvandlashda lazer nurlari qoʻllaniladi (7.1-rasm).
a)
b)
7.1-rasm. a) Oʻta qiyin joylarni lazerli payvandlash; b) Vakuumli yoki ichi gaz bilan toʻldirilgan
kameralarni shaffof materiallar orqali lazerli payvandlash
Chunki, faqat lazergina vakuumli ballonning oynasidan oʻta olishi mumkin. Xuddi shu
yerda, lazer nurlarining eng ahamiyatli uning eng qiyin
joylarda hama payvandlash
imkoniyatiga ega ekanligida koʻrinadi. Shu bilan bog’liq ravishda inert gazi bilan toʻldirilgan
kameradagi u yoki bu mikroelektronika elementlarini ham payvandlash juda katta qiziqish
uyg’otadi. Bu holda oksidlanish reaksiyasining oldi olinadi.
Keyingi yillarda koʻpgina mamlakatlarda lazerli qayta toblash usuli juda avj olib ketdi. U
turli mikroelektron qurilmalarning asosi hisoblangan rezistorlar qarshiligini toʻg’rilash,
yarimoʻtkazgich sirtini chiniqtirish kabi parametrlar vakuum pechlarida oddiy usulda qayta
ishlangandan 2-3 marta ortadi. Lazerlarning mikroelektronikada qoʻllanilishi haqida quyida
toʻxtalib oʻtamiz.
Yarimoʻtkazgich sirtni lazerli qayta toblash ayrim uncha katta boʻlmagan
sohalarning
mustahkamligini yanada oshirish maqsadida qoʻllaniladi. Lazerdan foydalanish yarimoʻtkazgich
sirt qatlamini toblash, qayta ishlanayotgan detalni umumiy qizdirishsiz amalga oshirish
imkoniyatini yaratadi, sirtqi va ichki qatlamni barobar toblantiradi, jarayonni tez amalga oshirish
paytida yarimoʻtkazgichni oksidlanishidan saqlaydi. Shunday qilib,
lazerli toblash tanlangan
maydon sirtiga ta’sir etishdir.
Lazerli toblash avtomobil sanoatida dvigatel silindri (golovka) boshchasini, yetakchi
klapanlar va taqsimlovchi vallarni mustahkamlashda ishlatiladi.
Yarimoʻtkazgich sirtning qattiqligini ta’minlash maqsadida ham lazerli legirlash
(yarimoʻtkazgichga boshqa modda qoʻshib fizik-kimyoviy xususiyatlarini yaxshilash)
qoʻllaniladi. Legirlovchi prisadkalar kukun koʻrinishida qayta
ishlanadigan maydon sirtiga
sepiladi. Lazer bilan nurlantirish jarayonida qizdirilgan kukun va material aralashib yupqa
qatlamli modda paydo boʻladi.
Keyingi yillarda termik qayta ishlashga oid yangi lazerli texnologik jarayonlar paydo
boʻldi. Shunday jarayonlardan biriga materialni shisha bilan qoplash jarayoni ham kiradi. Agar
lazer bilan nurlantirilgan materialning ustki qismi tez sovutilsa,
uning sirtida yupqa
(shishasimon) amorfli qatlam paydo boʻladi, u juda yuqori sifatli boʻlib, korroziyalarga
bardoshliligi bilan ajralib turadi.