7. 3-mashg’ulot. Xlorid kislota eritmalariaro kelib chiqadigan diffuzion potensiallar farqini o’lchash Ish uchun zarur vositalar

Variantlar
Xlorid kislota eritmalari
	“a” holatdagi stakan	"b" holatdagi stakan
1	0,1 n	0,01 n
2	0,1 n	0,001 n
3	0,1 n	0,0001 n
4	0,01 n	0,001 n

Variantlar bo’yicha o’lchovlar bajarilgach, 2-tenglamaga binoan, variantlarning har bir jufti uchun ularga mos potensiallar farqi kattaliklari hisoblab topilib, kuyidagi jadvalga yozib boriladi.

Diffuzion potensiallar farqini o’lchashda va hisoblashda qo’lga kiritilgan ma'lumotlarni yozish formasi.
3-jadval

Ed va Et YemVEritmalar konsen-trasiyasi	Eda- ning agarli sifon vositasida o’lchab olingan kattaliklari	Ed- ning suyuq sifon vositasida o’lchangan kattaliklari	Edt- teng-lamaga muvofiq topilgan kattaliklari	Edt- Eda	Edt- EDj
C1 C2 0,1-0,01
0,1-0,001
0,1-0,0001
0,01-0,001

Kation va anion harakatchanliklari kattaligi ilovada keltirilgan.
So’ngra diffuzion potensiallar farqi nazariy kattaliklari bilan birinchi galda agarli sifon ishlatib o’lchab olingan kattaliklar, ikkinchi galda suyuqlik bilan to’ldirilgan sifon vositasida o’lchab topilgan kattaliklararo chetlanishlar hisoblab topilib, ular ham yuqoridagi jadvalga ko’chiriladi. Jadval ma'lumotlarini bir-birlari bilan taqqoslab, quyidagi savollarga javob yoziladi.
1. Diffuzion potensiallar farqining kattaliklari qanday omillarga bog’liq?
2. Variantlardagi eritmalararo agarli va suyuqlik sifonlari joylashtirib o’lchab olingan potensiallar farqlari orasidagi nomuvofiqlikni qanday tushuntirsa bo’ladi?
Eslatma. 1. Bir eritma boshqasiga almashtirilganda, oraliq va kontakt sifonlarning uchlari har gal ularning navbatdagi eritmalarga tushirilishidan oldin, distillangan suv bilan chayilishi, keyin esa filtr qog’oz bilan quritilishi zarur.
2. O’lchash ishlari bajarilib bo’lingach, oraliq va kontakt sifonlar qurilmadan olinadi va ehtiyotlik bilan distillangan suvda chayiladi va kaliy xloridning to’yingan eritmasi quyilgan kristalizatorga tushirilib, ustidan qopqoq bilan yopib qo’yiladi.