7. 3-mashg’ulot. Xlorid kislota eritmalariaro kelib chiqadigan diffuzion potensiallar farqini o’lchash Ish uchun zarur vositalar

Tinchlik potensiali(membrana potensiali)- tinch holatda hujara membranasi ichki va tashqi qismlarining elektrik potensial holati . Tinch holatda TP- nerv hujayralarida – 50-80 mV , skelet mushaklarida- 30-90 mV, silliq mushaklarda -30-70mV , yurak mushaklarida-80-90mV bo’lishi mumkin ( adabiyotlarda bu ko’rsatkichlar bir xil emas!!!). Tinch holatda hujayra membranasi tashqi tomoni “+”, ichki tomoni “-“ zaryadlangan bo’ladi. Buni ta’minlashda hujayra ichki va tashqi qismidagi ionlar nisbati va ion kanallari hamda nasoslari ishtirok etadi .

Tinchlik potensiali – Nernst tenglamasi asosida hisoblanadi.

E(m)- Membrana potensiali( m-ionga nisbatan);

R- gazlar doimiysi, ya’ni 8,314….;
T- Absolyut temperatura(273+37C);
Z- Ion valentligi (zaryadi);
F- Farad(9,65*10000);
(Conc)i- inside- ionning membrana ichki qismidagi konsentratsiyasi;
(Conc)o-outside- tashqi qismdagi konsentratsiya.
K ___ -92 mV*0,9= -81 mV 90 foiz →
Na___67mV*0.01= 1.23mV 1 foiz ←
Ca___ 123mV* 0,01=0,67mV 1 foiz ←
Cl___-86mV*0,08= 6.88mV 8 foiz ←
Tinchlik potensiali= -86 mV

Nernst tenglamasi. Elektrod potentsialining metall tabiatiga, eritmadagi ionlar kontsentratsiyasi (aktivligi)ga va haroratga miqdoriy bog’liqligi nemis fizik olimi V.Nernst (1864-1941) tomonidan yaratilgan tenglama orqali ifodalanadi.
Nernst tenglamasi kimyoviy reaktsiya izoterma tenglamasi asosida chiqariladi: ya’ni termodinamikaning ikkinchi qonuni xulosalaridan biridir. Elektrod reaktsiyalarini ko’rsak: M^z++Ze^-→M


1 mol metall ionining metaldan eritmaga o’tishi yoki eritmadan metallga o’tishidagi elektr ishi N_el=ZF_M, bu erda Z – ionning zaryad soni; _M – elektrod potentsiali, V; F – Faradey soni, Kl/mol.

Termodinamikaning ikkinchi qonuniga muofiq maksimal ish R_el=G va kimyoviy reaktsiyaning izoterma tenglamasiga muofiq ; bu erda G – reaktsiyaning Gibbs energiyasi; a(M) – metallning qattiq holatdagi aktivligi; a(M^Z+) – eritmadagi shu metall ionining aktivligi.

Tenglama qiymatlarini o’rniga qo’ysak Ushbu tenglama kelib chiqadi: ZF_M=; bu erdan _M=