6savol Tаbiаtni muhоfаzа qilishdа dаvlаt bоshqаruvi оrgаnlаri vа jаmоаtchilik tаshkilоtlаri



Download 114,19 Kb.
bet5/9
Sana27.06.2022
Hajmi114,19 Kb.
#711292
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
ekologiya yakuniy javoblar

Ekologik Xavf.
Ekologik xavf - tahdid ehtimoli xususiyati turli inson ta'siri yoki boshqa voqealar va hodisalarning taqdirda, o'zi, ham atrof-muhit va inson uchun bergan. Har qanday ecotoxicants - shubhasiz yaşanılan stress. kimyoviy, mexanik, yoki maydon, ekologik va har qanday o'zgarishiga olib keladi: har qanday ta'siri bo'ladi - atrof-muhit uchun xavf qanday baho yaşanılan stress deb beradi biologik tizimlar, salbiy va ijobiy, ham.
Xatarlarni baholash, yoki xavf baholash va xatarlarni boshqarish, yoki boshqaruv: Ekologik xavf baholash tushunchasi ikki elementlarini o'z ichiga oladi xavfi. Xatarlarni baholash , bu alohida vaziyatda xavf xavf darajasi kelib chiqishi, aniqlash va belgilash ilmiy tahlil deyiladi. "Atrof-muhit xavfi" tushunchasi bu joy oladi muayyan ekologik tizim yoki jarayonni tahdid xavf manbai nazarda tutilgan. zarar ekologik ishlashi - biologik tuzilishga vayron, zararli, hatto qat'iy ta'sir ekologik tizimlar, masalan, ko'llar, dengizlar, daryolar, o'rmonlar kabi ekologik uning ifloslanishi ortishi bilan bog'liq bo'lgan degradatsiyasi, turli muayyan kasalliklar ko'paydi yuzaga, katta tabiiy xususiyatlari yo'qolishi, va hokazo.
Ekologik xavf boshqarish qarshi olishingiz mumkin. Buning uchun xavf vaziyat boshidanoq tahlil qilish va xavf kamaytirishga qaratilgan bir qonun yoki tartibga solish shaklida tovush boshqaruv qarorlarini ishlab chiqish uchun, yoki uni kamaytirish yo'llarini topish zarur.
ekologik xavf nazariyasi ekologik xavf manbalari sifatida texnik ob’ ishlashini ta'minlash zarurligiga inson hamjamiyatning munosabatini tavsiflovchi tamoyillarini tashkil qila1) nol ekologik xavf: Bu tamoyil ob'ektga olmasligiga Xalq ishonchini aks ettir
to'liq va mutlaq xavfsizlik yoki nol xavfi 2) ardışık yondashish: bu xavfini kamaytirish texnologiyalardan foydalanish bo'yicha ushbu sohada tadqiqot olib o'z ichiga oladi.
3) eng kam ekologik xavf: bu xavf darajasi, maksimal inson xavfsizligi himoya qilish uchun barcha xarajatlarning oqlanishimiz tamoyili asosida erishish mumkin.
26-savol
"Biosfera" atamasini avstriyalik geolog kiritgan E. Suess 1875 yilda tirik organizmlar yashaydigan Yer qobig'ini belgilash.
Biosfera Vladimir Ivanovich Vernadskiyning asarlarida chuqurroq va kengroq yoritilgan.
BIOSFHERE - bu hayot ombori, murakkab, yaxlit tizim, uning dinamik muvozanati ko'plab parametrlar bilan namoyon bo'ladi. "Biosfera" so'zining o'zi "bio" va "shar" so'zlaridan kelib chiqqan - bu atmosferaning pastki qismini, litosferaning yuqori qismini va gidrosferani qamrab oladigan faol hayot sohasi.
Biosferada tirik organizmlar (tirik materiya) va atrof-muhit bir-biri bilan o'zaro bog'liq bo'lib, bir-biri bilan o'zaro aloqada bo'lib, yaxlit dinamik tizimni hosil qiladi.
V.I. Vernadskiy shunday yozgan: “ Biosfera - bu bizning hayotimizdagi muhit, bu biz gapiradigan "tabiat". Erkak, birinchi navbatda, uning nafas olishi, funktsiyalarining namoyon bo'lishi bilan, u shaharda yoki tanho uyda yashasa ham, bu "tabiat" bilan uzviy bog'liqdir. "
"Inson ... barcha tirik organizmlar singari, har qanday tirik modda kabi, biosferaning ma'lum bir funktsiyasini bajaradi ... biosfera tarkibidagi ma'lum bir qonuniyatni tashkil etadi."
BIOSFHERE - bu chegaradosh bo'lgan tabiatdagi barcha tirik mavjudotlar yig'indisidir.
Vernadskiyning biosfera muammolari haqidagi asosiy g'oyalari o'tgan asrning boshlarida ishlab chiqilgan. Vernadskiy biosferani tirik va inert moddalarning o'zaro ta'siri asosini hayot sohasi sifatida ko'rib chiqdi. Biosferaning o'zi bizning sayyoramizning uzoq rivojlanishining mahsulidir
27-savol
Biosfera va uning tarkibiy qismlari
Biosfera – (gr. “bios”-hayot. «spaira»-shar) Yer sharining tirik organizmlar ta'sirida bo`lgan qismi bo`lib, uning tarkibi va energetikasi shu organizmlarga faoliyatiga bog`liq. Biosfera Yer yuzining tirik organizmlar yashaydigan yuza qatlami ekanligi to`g`risidagi tasavvurlar J.B. Lamarkdan boshlangan edi. Ammo u alohida termin sifatida fanga birinchi marta 1875 yilda avstriya geologi E.Zyuss tomonidan kiritildi. Zyussning fikricha biosfera – bu yer ustining tirik organizmlar yashaydigan yupqa po`stlog`idir. U biosferani chuqurroq tushuntirib bermadi.
Yerning tiriklik muhiti ekanligi to`g`risidagi o`zidan oldingi fikrlarni rivojlantirgan rus olimi V.I. Vernadskiy 1926 yilda biosfera to`g`risidagi ta'limotni yaratdi. Bu ta'limotga ko`ra biosfera 3 asosiy tarkibiy qismdan iborat:
1)tirik organizmlar
2)tirik organizmlar tarkibidagi biogen modda aylanishida qatnashadigan mineral moddalar.
3)tirik organizmlar faoliyati natijasida hosil bo`lgan va lekin biogen modda aylanishida vaqtincha qatnashmaydigan moddalar.
Tirik organizmlar tabiatda juda ko`p va xilma-xil bo`lib, ular turli yashash muhitlarini egallab olganlar. Bu tirik organizmlar tabiatning boshqa tarkibiy qismlariga (masalan, jonsiz predmetlarga) qaraganda o`zlarida kechadigan biokimyoviy jarayonlarning aktivligi bilan ajralib turadilar va shuning uchun ham ular Yer yuzida o`zgarishlar yasashga qodirlar.
Sayyoramizdagi barcha organizmlar, V.I. Vernadskiy fikricha tirik moddalar bo`lib, ularning asosida vazn, kimyoviy tarkib va energiya yotadi. Bu moddalarni Vernadskiy 3 guruhga bo`ladi:
  1. kos (o`lik) moddalar – bularning yaratilishida tirik organizmlar ishtirok etmaydi. Bularga abiotik muhitning omillari, masalan, quyosh radiatsiyasi, havoning namligi, bosimi, ximizmi va boshqalar kiradi;


  2. biogen moddalar – bular tirik organizmlar tomonidan yaratiladi va o`zlashtiriladi. Bunga toshko`mir, bitum, neft va ohaktosh kiradi;


  3. biokos moddalar –bular tirik organizmlar va abiotik muhit omillarining birgalikda ta'siri natijasida paydo bo`ladi. Bunga tuproq va tabiiy suvlar kirib, holati tirik organizmlarga bog`liq bo`ladi.



  4. Hozirgi vaqtda biosferaga yagona ekotizim sifatida qaraladi. U joylashgan o`rniga ko`ra 3 ta tarkibiy qismdan tashkil topgan.


    Download 114,19 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish