6-modul. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari 1-mavzu. Avtomobilning ekspluatatsion xususiyatlari. Reja

Tormoz yuritmasini hisoblash
Mexanik tormoz yuritmasinining uzatishlar soni quyidagicha aniqlanadi:

To’xtatib turish tormoz tizimini boshqarish organi (richag)dagi kuchni aniqlaymiz: (bu kuch 400N dan oshmasligi kerak)

bu erda: U_tyu- tormoz yuritmasining uzatishlar soni;
μ_tyu - tormoz yuritmasining foydali ish koeffitsienti.
Gidravlik tormoz yuritmasining uzatishlar soni quyidagicha aniqlanadi.

bu erda: a – xaydovchining kuchi qo’yilgan nuqtadan asosiy tormoz tsilindrining
shtokigacha bo’lgan masofa;
b – sosiy tormoz tsilindri shtokidan tayanchgacha bo’lgan masofa;
D – asosiy tormoz tsilindrining diametri;
d – g’ildirak tormoz tsilindrining diametri.
Xaydovchining tormoz pedaliga qo’yilgan kuchi quyidagicha aniqlanadi:

bu erda: R^G’- faol kolodkaga qo’yilgan kuch, N;
Up- tormoz pedalining uzatishlar soni;
T_Yu - gidravlik tormoz yuritmaning FIK, (0,95...0,98).
Tormoz pedalining yo’li quyidagicha aniqlanadi:

bu erda: V_old va V_orq-tormozlanish vaqtida oldingi va orqa g’ildirak tsilindrlariga kiradigan suyuqlik hajmi
Kq-tormoz suyuqligining hajmini oshishini hisobga oladigan koeffitsient
(rezinali shlanglar uchun) Kd=1,05...1,1;
So- tormoz pedalinig erkin yo’li;
d_dold - oldingi g’ildirak tsilindrining diametri;
d_dorq - orqa g’ildirak tsilindrining diametri;
δ_old- oldingi g’ildirak tsilindri porshenining siljishi;
δ_orq - orqa g’ildirak tsilindri porshenining siljishi;
Tormoz pedalining to’la yo’lini aniqlayotganda tormoz pedalining zahira yo’lini ham xisobga olishi kerak (tormoz kolodkalarining qoplamalarini eyilishini hisobga oluvchi), aks holda tormoz pedali polga yoki boshqa to’siqqa qadalib qolishi mumkin.
Pnevmatik to moz yuritmasida keruvchi mushtdagi moment quyidagicha aniqlanadi:

bu erda: R^/ va R^//- tormoz mexanizmining kolodkalaridagi yuritma tarafdan ta’sir etuvchi kuchlar (tormoz mexanizmini hisoblaganda topiladi);

r - keruvchi musht radiusi (rqconst);
Tormoz kamerasi (tsilindri) shtokidagi kuch quyidagicha aniqlanadi:

bu erda: l - keruvchi musht richagining uzunligi, sm;
Tormoz kamerasidagi (tsilindridagi) bosim quyidagicha aniqlanadi:

bu erda: F₁-tormoz kamerasidagi diafragmaning (tsilindrdagi porshenning) yuzasi;
Tormoz kranining porshenga ta’sir etuvchi kuch quyidagicha aniqlanadi:

bu erda: F₂ - tormoz kranidagi porshen yuzasi;
Ppr - tormoz kranidagi prujina kuchi.
Tormoz pedalidagi xaydovchining kuchi quyidagicha aniqlanadi:

bu erda: b,a - tormoz pedalining o’lchamlari;
Agar Rx me’yordan (Rx=700N) oshib ketsa, u xolda pnevmatik tormoz yuritmaning geometrik o’lchamlari o’zgartiriladi.
Pnevmatik tormoz yuritmasining uzatishlar soni quyidagicha aniqlanadi: