6-mavzu. Xalqaro tovar savdosi va uni boshqarish


Tashqi savdoni davlat tomonidan boshqarish



Download 177,53 Kb.
bet3/8
Sana01.01.2022
Hajmi177,53 Kb.
#300919
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
6-mavzu

2. Tashqi savdoni davlat tomonidan boshqarish.


Xalqaro tovarlar va xizmatlar savdosi milliy xo‘jaliklar o‘rtasida to‘planadigan jami tovarlar aylanmasi ko‘rinishidagi mehnat mahsulotlarini ayriboshlashning o‘ziga xos formasi sifatida namoyon bo‘ladi. Bunda davlat va xususiy kompaniyalar, xalqaro tashkilotlar, ayrim xollarda jismoniy shaxslar ham jahon bozorida asosiy sub'ektlar sifatida qatnashadi.

Ma'lumki, har qanday mamlakatning tashqi savdosini miqdoriy va sifat xarakteridagi ko‘rsatkichlar belgilaydi.

Xalqaro savdoning asosiy tarkibiy qismi tovarlar eksporti va importi hisoblanadi.

Xalqaro savdoning geografik va tovar tarkibidagi o‘zgarishlari.

hamkor mamlakatlarda amalga oshirilgan, o‘zaro iste'molga mo‘ljallangan oddiy tovarlar olib kirish va olib chiqish:

uchinchi mamlakatlarga tovarlar reeksport reimporti

Ko‘rgazma, yarmarka, salon kabilarda namoyish qilish uchun tovarlarni vaqtincha olib kirish va olib chiqish:

xom ashyo va yarim fabrikatlarni reeksport- reimport qilish maqsadida uchinchi mamlakatga olib chiqish va qayta ishlash yoki olib chiqilgan mamlakatga qaytadan olib kirish:

firma ichida tovar va xizmatlarni TMKlarning doirasida ko‘chirilishi (transfert)

Sanab o‘tilgan tovarlar harakati, kelib chiqashi va belgilangan miqdoriga ko‘ra, quyidagilarni o‘z ichiga oladi.

Xalqaro savdo: narx belgilash va tashqi savdo balansi.

Biror- bir tovarga narx belgilash mexanizmiga bozorda ana shu tovar uchun raqobat muhitining bor- yo‘qligi eng ko‘p ta'sir ko‘rsatadi. Mana shu ko‘rsatkichga asosan quyidagi xalqaro bozor raqobatlarini farqlay olish kerak.

mukammal (sof) raqobat:

to‘liq monopoliya:

monopolistik raqobat:

Jahon narxlarini hisoblashning eng keng tarqalgan usullari, bu to‘liq xarajatlar uslubi va to‘g‘ri xarajatlar usuli sanaladi.

Jahon narxlari turli o‘zaro bog‘liq vazifalarni bajaradi va ularning murakkab majmuasini tashkil etadi.

Shulardan jahon narxlarining eng muhim vazifalari quyidagilar hisoblanadi.

Indikativ vazifa- bozor kon'yukturasini baholash imkonini beradi.

Kommunikativ vazifa- bozor sub'ektlari: ishlab chiqaruvchi ekspartyor, vositachi, iste'molchi o‘rtasida aloqani amalga oshiradi.

Distribyutiv vazifa- bozor sub'ektlari daromadlarini taqsimlash imkonini beradi.

Rag‘batlantirish vazifasi- davlat va kompaniyalarning eksport import siyosatini o‘zgartirishga yordam beradi.

Sog‘lomlashtirish vazifasi- mahsulotlari ehtiyojlarni qondira olmayotgan kompaniyalarning bozordan ketishiga, bozor kon'yunkturasiga moslasha olgan firmalar gullab yashnashiga olib keladi.

Har qanday davlatning tashqi savdo siyosati hukumat olib borayotgan umumiqtisodiy yo‘nalishlarning muhim tarkibiy qismi sanaladi, yanada torroq ma'noda esa eksport-import tovar oqimlarining hajmi, tovar tarkibi va geografik yo‘nalishlarini tartibga solish bilan bog‘liq bo‘lgan byudjet-soliq faoliyatining sohalaridan biridir.Uning asosiy vazifasi mamlakat ichkarisida kengaytirilgan takror ishlab chiqarish va milliy boylikni ko‘paytirish uchun zarur bo‘lgan qulay tashqi iqtisodiy shart-sharoitlarni shakllantirish hisoblanadi.




Download 177,53 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish