6-mavzu. Merchandayzing asoslari Reja

Merchendayzing nimadan tashkil topgan

Merchendayzing bo’yicha chora-tadbirlar tarkibiga quyidagilar kiradi: savdo shahobchasiga yondosh hududini rejalashtirish, savdo zalini rejalashtirish, peshtaxtalarni joylashtirish, haridorlar oqimini yo’naltirish, bino ichini yaxshi yoritish, tovarni to’g’ri joylashtirish. Va albatta, mahsulot turlarning etarligi va savdo zalining etarligi va savdo zalining tozaligi. Aytib o’tganimizdek, merchendayzingning asosiy maqsadi savdo hajmini oshirishdir. Bu maqsadga faqatgina barcha zaruriy qoidalar va usullarga rioya etilganda, tovarni tasavvur etish va reklama qilishning aniq tizimi ishlab chiqilgandagina erishish mumkin. Bitta elementning etishmasligi barcha qilingan ishlarini chippaka chiqarishi mumkin. Masalan siz peshtaxtalarni to’g’ri joylashtirdingiz, xaridlar oqimini, POS-materiallarini yaxshi rejalashtirdingiz, ammo... savdo zali etarli darajada yoritilmadi. Bunday holat noquloy sharoitni keltirib chiqarishi va tovar haqida vizuol ma’lumot olishni qiyinlashtirish mumkinligi etmaganidek, odamlarning ongli ravishda binodan tashqariga – yorug’roq joyga chiqishga undaydi. Merchendayzingda mayda-chuydalar bo’lmaydi, u aynan tizim sifatida ishlaydi.

Merchendayzingning ahamiyatililigi savdo usullari va mahsulot hilma-hilligiga to’g’ridan to’g’ri bog’liqdir. Merchendayzing yirik savdo shahobchalarida, o’ziga o’zi hizmat ko’rsatuvchi (xaridorlar sotuvchining yordamisiz o’zlari mustaqil ravishda tovar tanlashlari mumkin bo’lgan) do’konlarda asosiy rol o’ynaydi. Sotuvchi-konsultant roli yuqori bo’lgan savdo shaxobchalarida esa merchendayzing ahamiyati biroz tushadi va etakchilikni sotuvchilarning kasbiy mahoratiga bo’shatib beradi. Aksariyat dorixonalar ham xuddi shunday savdo shahobchalar jumlasiga kiradi.

Kichik dorixonalar ushbu bozorda qanday qilib merchendayzing texnologiyalarining to’liq majmui ko’zda tutilgan va samarali qo’llaniladigan dorixonadagi oid yirik markazlar bilan raqobatlashsin? Qanday qilib nazarga tushishi va o’z xaridoriga ega bo’lishi mumkin?

Savdo maydonini rejalashtirishning shunday yo’llari borki, bunda savdo hajmini oshirishda yaxshi natijalarga erishish mumkin. Bularni ham kichik korxonalarda, ham dorixonaga oid yirik markazlarda muvaffaqiyatli qo’llash mumkin