6-мавзу: Маънавий-маърифий ишларининг такомиллашуви тарбиянинг асоси Маънавий-маърифий ишларни ташкил этишда маънавият, маърифат, мафкура ва дин масалаларининг ўзаро уйғунлиги. Маънавий-маърифий ишларнинг асосий йўналишлари

Глобаллашув шароитида ўқитувчи-тарбиячи масъулияти

Тарбия жараёнида давр талабларидан келиб чиқиб ўқувчининг онгигина эмас, балки ҳис-туйғуларини ҳам ўстириб бориш, унда жамиятнинг шахсга қўядиган ахлоқий талабларига мувофиқ келадиган хулқий малака ва одатларини ҳосил қилиш лозим. Бунга эришиш учун ўқувчининг онги, ҳиссиёти ва иродасига таъсир этиб борилади. Агар буларнинг бирортаси эътибордан четда қолса, мақсадга эришиш қийинлашади.

Тарбия жараёнига ўқитувчи раҳбарлик қилади ва у ўқувчилар фаолиятини белгилайди, уларнинг ижтимоий жараёнда иштирок этишлари учун шарт-шароит яратади. Шу сабабли ўқувчи глобаллашув уммонида чўкиб кетмаслиги учун ўқитувчи-мураббийнинг кўмагига мухтож бўлади.

Тарбиячи яхши билиши лозим!!!

• Тарбияни самарали йўлга қўйиш учун унинг ҳаракатлантирувчи кучи, тарбия жараёнининг манбаини яхши билиш ва ҳисобга олиш муҳимдир. Бу тарбия жараёнидаги ички ва ташқи қарама-қаршиликлардан иборат.
• Тарбияда ўқувчиларнинг тарбияланганлик даражасини ҳам ҳисобга олиш керак бўлади. Бу жиҳат унутилса, муайян қарама-қаршиликлар вужудга келади.
• Фаолият жараёнида ҳосил бўлган малака ва одатлар ахлоқ меъёрларига риоя қилишни енгиллаштиради.

Тарбия яхлит жараёнда амалга оширилади

Тарбия қонуниятлари

Таълим-тарбия жараёни

Таълим-тарбия жараёни уч қирралидир.

Биринчи қирраси—билим кўникмага ва ундан кейин малакага айланиш жараени,

Иккинчиси қирраси —шахсий сифатларни тарбиялаш,

Учинчиси қирраси — шаклланган хислатларни мустаҳкамлашдан иборат.

Таълимнинг бу жараёнлари ёнма-ён амалга оширилади деб ёндошиш мумкин эмас. Бу қирралар жуда мураккаб боғлиқликда бўлади, бири бошқасининг давоми сифатида юзага чикади.

Тарбия тамойиллари

• Тарбия тамойиллари – умумий қоида бўлиб унда тарбиявий жараённи ташкил қилиш мазмуни, методлари шаклларига бўлган асосий талаблар акс этган. Таълим принципларидан фарқли равишда улар ўқитувчилар томонидан тарбиявий вазифаларни ҳал этишда қўлланилади. Бу принципларниг асосий жиҳатлари: мажбурийлик, комплекслилик (уйғунлилик), тенг аҳамиятлилик бўлиб ҳисобланади.
• Тарбия тамойиллари - тарбиячилар учун тайёр ва ҳар нарсага ярайдиган қоида эмас, чунки уни қўллаш билан юқори натижаларга эришиб қолинмайди.