6-мавзу: Маънавий-маърифий ишларининг такомиллашуви тарбиянинг асоси Маънавий-маърифий ишларни ташкил этишда маънавият, маърифат, мафкура ва дин масалаларининг ўзаро уйғунлиги. Маънавий-маърифий ишларнинг асосий йўналишлари

Маънавий-маърифий ишлар мазмуни ва воситалари

Эзгулик ва меҳр-оқибат, улуғворлик ва гўзаллик, виждонийлик ва меҳр-шафқат, бошқаларга ҳурмат ҳамда табиат билан уйғунликни сақлаш каби маънавий хислатлар ҳар бир кишига аста-секин, тадрижий равишда маънавий-маърифий ишлар орқали сингдириб борилади.

Маънавий-маърифий ишлар жараёнида ўқув ва клуб муассасаларида анъанавий шакллар (суҳбат, мулоқот, маъруза, спектакль, концертлар, шеърхонлик) билан бирга мавзули кечалар, китобхонлар конференциялари ва бошқалар тадбирлар уюштирилади.

Маънавий-маърифий ишларга синфий ёндашувнинг салбий оқибатлари

Собиқ Иттифоқ даврида маънавий-маърифий ишлар тоталитар-мафкуравий фаолиятнинг мустақил соҳаси сифатида шаклланган бўлса-да, маънавият-маърифат масалаларига нотўғри муносабат юритилган, унга сарфланадиган маблағ доимо бошқа соҳалардан кам бўлган. Инсоннинг тўлақонли ҳаёти учун зарур бўлган мактаблар, кутубхоналар, театр ва б. маънавият ўчоқларини кўпайтириш, улар шароитини яхшилаш масаласига жиддий эътибор берилмаган.

Маънавий-маърифий ишларга муносабатнинг ўзгариши

Истиқлол даврида миллий ғояни шакллантириш, анъаналарни қадрлаш, урф-одатлар, миллий қадриятларни тиклаш борасида улкан ишлар амалга оширилди. Маънавият ва маърифат соҳаларида фаолият юритаётган ўқитувчилар ва шифокорлар, олимлар ва зиёлилар, маданий оқартув муассасалари ва б. соҳалардаги мутахассисларнинг ижодий фаолияти учун кенг имкониятлар яратилди.

“Маънавий-маърифий соҳада истиқболни фақат бу соҳа одамлари яратмайди, балки бу ишни тизим бажаради. Тизим яратилса, иқтидорли ижрочилар энг муҳим жойларга қўйилса – иш юришиб кетаверади. ...Бу тизим марказида маънавият, ахлоқ-одоб, маърифат каби ўлмас қадриятлар турмоғи керак”.

ЎзР биринчи Президенти И.А.Каримов

Маънавий-маърифий ишларга муносабатнинг ўзгариши

Истиқлол йилларида замон, ҳаёт талабига биноан маънавий-маърифий ишларни янги, давр талаби ва манфаатларига мос такомиллашган тизими шакллантирилди. Бунда таълим тизими, музейлар, маданият уйлари ва саройлари, ахборот ресурс марказлари, маданият ва истироҳат боғлари оммавий муассасалар сифатида миллионлаб аҳолига маънавий-маърифий хизмат кўрсатмоқдалар.