6-mavzu: Ideal gaz va uning holat parametrlari. Reja: Ideal gaz. Gaz bosimi. Temperatura

• 6-mavzu: Ideal gaz va uning holat parametrlari.
• Reja:
• 1. Ideal gaz. Gaz bosimi. Temperatura.
• 2. Holat paramertlarini o’lchash.
• 3. Ideal gaz holat tenglamasi.
• 4. Ideal gaz qonunlari. Broun harakati.
•  

M a v z u g a d o I r s a v o l l a r

• Gaz parametrlarini sanab bering.

• Ideal gazga ta’rif bering.

• Broun harakatini tushuntirib bering

• Ideal gaz holat tenglamalari qaysilar.

• IDEAL GAZ HOLAT PARAMETRLARI

• TEMPERATURA

• HAJM

• BOSIM

• Jismlarning issiqlik darajasini xarakterlaydigan kattalik.

• Gazning hajmi V u
• egallab turgan idishning
• hajmi bilan mos keladi.

• Sirt elimentiga normal ta’sir etayotgan kuchning shu eliment yuzasi S ga nisbati bilan aniqlanadigan fizik kattalik.

• Ideal gaz tengla malari

• IZOJARAYONLAR

• IZOTERMIK JARAYON.
• Berilgan gazning birorta makroskopik parametri o’zgarmas bo’lganda qolganlari orasidagi bog’lanishni tavsiflaydigan jarayon izojarayon deb ataladi.
• Temperatura o’zgarmasdan ro’y beradigan jarayon izotermik jarayon deyiladi. Bu jarayinni ingliz olimi Boyl 1662-yilda va fransuz olimi Mariott 1676-yilda bir-biridan mustaqil holda aniqlagan.

• IZOXORIK JARAYON
• Hajm o’zgarmas bo’lganda berilgan gaz massasining bosimi temperatura o’zgarishi bilan chiziqli o’zgaradi,ya’ni m=const T=constda
• P=P (1+at)
• Hajm o’zgarmas bo’lganda ro’y beradigan jarayonlar izoxorik jarayonlar, P va t orasidagi bog’lanishlarni ifodalaydigan chiziqlar esa izoxoralar deyiladi.Bu qonunni 1887-yilda J.Sharl kashf etgan.

Gazning barcha holat parametrlarini bir vaqtda o'zgarishini ifodalovchi tenglamaga gazning holat tenglamasi deyiladi. Ideal gazning 2 ta holat tenglamasi mavjud: Klapeyron va Mendeleev-Klapeyron tenglamasi.

BILAMAN	BILMOQCHIMAN	BILIB OLDIM
Hajm
Bosim
Temperatura
Broun harakati
Ideal gaz qonunlari

• B B B