6-ma’ruza. Standartlashtirish xaqida, uning maqsad va vazifalari. Standartlashtirish bo‘yicha asosiy atamalar va ta’riflar. O‘zbekiston respublikasi “standartlashtirish to‘G‘risida”gi konuni

Standartlashtirishda mahsulotning vazifasiga muvofiqligi deganda belgilangan sharoitlarda muayyan vazifalarini buyum, jarayon yoki xizmatlar tomonidan bajarish qobiliyati tushuniladi.

Moslashuvchanlik esa, ma’lum sharoitlarda belgilangan talablarni bajarish uchun nomaqbul ta’sir ko‘rsatmasdan mahsulot, jarayon yoki xizmatlarni birgalikda qo‘llanishiga yaroqliligi deb tushuniladi.

O‘zaroalmashuvchanlik - bir xil talablarni bajarish maqsadida bir buyum, jarayon, xizmatdan foydalanish o‘rniga boshqa bir buyum, jarayon, xizmatning yaroqliligidir.

Harxillikni boshqarish (unifikatsiyalash yoki birxillashtirish) deb, muayyan ehtiyojini qondirish uchun zarur bo‘lgan eng maqbul o‘lchamlarni yoki mahsulot, jarayon va xizmat turlarini tanlashga aytiladi.

Takrorlash uchun savollar.

1. 
   O‘z kasbingiz doirasidagi standartlashtirishni qanday izohlay olasiz?
   
2. 
   Standartlashtirishning o‘z oldiga qo‘ygan maqsad va vazifalari qanday?
   
3. 
   Milliy va mintaqaviy standartlashtirish nima?
   
4. 
   O‘zaroalmashuvchanlik deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Me’yoriy hujjat atamasiga ta’rif keltiring.