6-ma’ruza. Standartlashtirish xaqida, uning maqsad va vazifalari. Standartlashtirish bo‘yicha asosiy atamalar va ta’riflar. O‘zbekiston respublikasi “standartlashtirish to‘G‘risida”gi konuni

O‘zbekiston hududida yuritiladigan me’yoriy hujjatlar

“O‘zstandart” agentligi tomonidantasdiqlanadi.

—Davlatlararostandart – GOST

— O‘zbekiston davlat standarti – O‘z DSt

— Umumdavlat klassifikatori – O‘z DT

—Normalar va qoidalar -*)

— O‘zbekiston rahbariy hujjati – O‘z RH

— Tavsiyalar – O‘z T

Tarmoqlar bo‘yicha yuritiladigan me’yoriy hujjatlar

Tarmoq tashkilotlar tomonidan tasdiqlanadi.

— Tarmoq standarti – TSt

— Tarmoq klassifikatori – TT

— Norma va qoidalar –*)

— Rahbariy hujjat – RH

— Tavsiyanomalar – T
Ma’muriy-hududiy me’yoriy hujjatlar

Viloyat hokimlari tomonidan tasdiqlanadi.

— Ma’muriy-hududiy standart – MHSt
Korxona bo‘yicha me’yoriy hujjatlar

Korxona rahbarlari tomonidan tasdiqlanadi.

—Texnik shartlar – TSH

—Korxona standarti – KSt

Standartlashtirish tub mohiyati bilan ishlab chiqarishni tashkil etishning eng samarador formalari haqidagi fandir.

Standartlashtirish iqtisod, texnologiya va fundamental fanlar singari asosiy yo‘nalishlarni bir-biriga bog‘lovchi vosita hamdir.

Ko‘pgina texnika jihatidan ilg‘or mamlakatlarda standartlashtirish masalalariga o‘suvchi qiziqish qayd qilinmoqda, uning asosi bo‘lgan standartlashtirishning nazariyasiga ham katta e’tibor berilmoqda.

Standartlashtirishni texnika taraqqiyotida, ishlab chiqarishda eng ratsional joriy qilish, mahsulot sifatini yaxshilash, mehnat harajatlarini va moddiy resurslarni ta’sirchan vositalaridan biri sifatida ko‘rilmoqda.

1993 yilning 28 dekabrida metrologiya va sertifikatlashtirish bo‘yicha qabul qilingan qonunlar bilan bir qatorda "Standartlashtirish to‘g‘risida" qonun ham qabul qilindi. Bu qonun respublikamizda standartlashtirish sohasi va standartlashtirish tizimi uchun asosiy hujjat hisoblanadi.

6.2. Standartlashtirishning maqsad va vazifalari