6-ma’ruza. Raqamli texnologiyalar

№ 8: Robototexnika

Robotlar mashinalar va 
elektronika, logistika, 
yetkazib berish xizmati, 
ovqat tayyorlash va hatto 
jarrohlik operatsiyalarida
ishlatiladi.

---

№ 9: Bulutli hisobllash
Bulutli texnologiyalar har qanday hajmdagi ma'lumotlarni 
saqlash va qayta ishlash uchun IT -infratuzilmaga 
tarqatilgan tarmoqqa kirishga asoslangan. 
Bulut xizmatlarining uch turi mavjud:

1. IaaS, infrastructure as a service - infratuzilma
xizmat sifatida. Foydalanuvchilar serverlarni, 
protsessorlarni va boshqa saqlash va qayta ishlash
qurilmalarini ijaraga olganda, ularga o'z operatsion
tizimlari va ma'lumotlarni qayta ishlash dasturlarini
o'rnatishi mumkin.

2. PaaS, platform as a service - platforma xizmat
sifatida. Provayder foydalanuvchilarga o'z ilovalarini
o'rnatishi va yangi xizmatlarni ishga tushirishi
mumkin bo'lgan OS ni taqdim etadi.

3. SaaS, software as a service - dasturiy ta'minot
xizmat sifatida. Foydalanuvchi ma'lumotlarni saqlash, 
qayta ishlash va uzatish uchun provayderning barcha
ilovalariga kira oladi.

---

№ 10: Blokcheyn va kriptovalyuta

Blockchain - bu amalga oshirilgan barcha
operatsiyalar to'g'risidagi ma'lumotlar alohida
bloklar ko'rinishida yagona tizimda saqlanadigan
va xakerlikdan himoya qiluvchi raqamli imzo
bilan tasdiqlangan texnologiya. Tizimdagi
ma'lumotlar bazasi barcha ishtirokchilar o'rtasida
taqsimlanadi, ya'ni markazlashtirilgan boshqaruv
va nazoratsiz. Bu, uni yaratuvchilarning fikriga
ko'ra, eng mustaqil, xavfsiz va korruptsiyaga
chidamli qiladi.

Kriptovalyuta - bu virtual almashish va to'lovlar
uchun ishlatiladigan blokcheyn texnologiyasi
yordamida yaratilgan to'liq raqamli valyutadir. Bu
banklarga yoki boshqa moliyaviy institutlarga
bog'liq emas. Uni himoya qilish, almashtirish va
operatsiyalarni nazorat qilish uchun maxsus
shifrlash usullari qo'llaniladi.

---