6-ma’ruza. Meva va uzumni yig’ishtirish jarayonlarini mexanizatsiyalash. Reja

Ildizmevalarni yig’ishtirish mashinasi 
(13.10-rasm) yordamida qator orasi 35-50 sm 
va yo’lak kengligi 10 sm dan katta bo’lmagan qatorli qilib ekilgan sabzi, lavlagi va 
boshqalar yig’ishtirib olinadi.
Ushbu mashina quyidagi qismlardan: barg to’plagich 7, silkituvchi apparat 6, kovlagich-
lemex 8, barg ajratgich 5, elevator 3, yuklovchi transporter 2 va chiqindidan tozalagich 1 
dan iborat.
Mashina quyidagicha ishlaydi. Mashina oldinga harakatlanganda barg to’plagich 7 
barglarni silkituvchi apparat 6 ga yo’naltiradi. SHu bilan bir vaqtda ildizmevalar joylashgan 
tuproq qatlamini lemex 8 kesib uni yumshatadi. 
SHu paytda silkitgich appratining tasmali uzatmalari sabzavot barglarini qisib oladi va
ildiz mevasini tuproqdan sug’irib oladi hamda barg ajratgich elevatori 5 ga uzatadi.
 
 
 
10.10- Ye-825 Sabzi yig’ish
mashinasining tuzilishi va ish 
jarayoni:
1-chiqindi 
tozalagich; 
2,4- 
transportyerlar; 
3-elagich; 
4-
silkitgich; 
 
5-barg 
ajratish 
apparati; 
6-silkitgich; 
7-barg 
ko’targich; 8-lemex-kovlagich. 
Bu apparatda ildizmeva bargidan ajraladi va tuproq ajratgich 1 ga yo’naltirilib,
tuproqdan ajratiladi. Tozalangan ildizmevalar transpoter orqali mashina yonboshida 
ketayotgan transport vositasiga yuklanadi. Barglar esa transporter 4 tushadi va yer yuzasiga 
tashlab ketiladi. 
Tavsiyaviy xulosa. 
Sabzavot hosilini yig’ishtirish usuli va tashkil etish tadbirlarini
amalda qo’llashda fermer xo’jaligining tuproq-iqlim sharoiti, ishlab chiqarish hajmi, 
o’ziga xos xususiyatlarini hamda mahsulotning xossalarini hisobga olish kerak bo’ladi.
Nazorat savollari: 
1.Nima uchun ertapishar sabzavotlar asosan qo’lda terib olinadi? 
2.Meva yig’gich mashinalarining asosiy qismlarini ayting. 
3.Ildizmevalar yig’ishtirish mashinasining ishlash jarayonini tushuntiring. 
4.Meva va uzumlarni yig’ishtirib olish usullarini ayting. 
5.Qanday mevalarni mashinalar yordamida yig’ishtirib olish samarali hisoblanadi?