6-маъруза. Мавзу: Илмий тадқиқотларда моделлаштириш асослари

Адаптация, ёки мослаштириш	Adaptation	Адаптация
акс эттиришнинг алоҳида шакли, ички ва ташқи муҳит ўртасида динамик мувозанат ўрнатувчи жараён
Башорат (илмий)	Prediction	Прогноз (научных)	илмий билимнинг ривожланишини объектив, теран ва ҳар томонлама таҳлилдан ўтказишга асосланган фаннинг келажаги, илмий ёки техникавий кашфиёт ҳақидаги ахборот
Гипотеза	Hypothesis	Гипотеза	шартли-қатъий ақлий хулоса чиқариш схемаси бўйича мантиқан таърифланадиган илмий хулоса бўлиб, бунда маълум фаразни тасдиқлаш ёки инкор этиш талаб этилади
Диалектика	Dialectics	Диалектика	борлиқдаги нарсалар ва ҳодисаларнинг умумий алоқадорлиги ривожланиши ва янгиланишини эътироф этишга асосланган ижодий билувчи тафаккур назарияси ва методи
Дедукция	Deduction	Дедукция	умумийдан хусусийга бўлган мантиқий хулосаларга асосланади
Идеаллаштириш	Idealising	Идеализировать	назарий ва эмпирик билимни тузиш ва унинг фаолият кўрсатиш хусусиятини очиб берувчи илмий метод, фикрий конструкция