2-variant: Matnni o‘qing. So‘zlarni asos va qo‘shimcha qismlarga ajrating. Ular haqida fikr yuriting.
U butun nutqini Istiqlolga muhabbat uyg‘otishga qaratdi:
Nutq – asos, -i, -ni sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Istiqlol – asos, -ga sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
uyg‘ot – asos, -ish lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -ga sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Qara – asos, -t lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -di sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
— Istiqlol! Mustaqillik. «Ollohga ming qatla shukurlarkim, bu kunlarga ham yetishdik. Ko‘chalarda jar solib: «Suyunchi!», «Suyunchi!» deb uyma-uy yuradigan zamon keldi!
Mustaqil – asos, -lik so’z yasovchi qo’shimcha.
Olloh – asos, -ga sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
shukur – asos, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -kim aniqlov bog’ovchisi.
Muxtoriyat!..Oh-o!.. Bunga yetmoq niyatida ne-ne kurashlar bo‘lmadi?
Bu – asos, -ga sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
yet – asos, -moq lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
niyat – asos, -i, -da sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
kurash – asos, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
bo‘l – asos, -ma lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -di sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Ne-ne asl farzandlarimiz jonlarini fido qilib, qurbon bo‘lib ketmadilar.
farzand – asos, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -imiz sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
fido qil – asos, -ib lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
qurbon bo‘l – asos, -ib lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
ket – asos, -ma, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -di sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Istiqlolning bu qadar jon fido qilgulik ne sehri, ne mo‘jizasi borki, asrlardan buyon insoniyat Istiqlol uchun, hatto bir quloch yeri bor xalqlar ham jon olib, jon berib kurashgan.
Istiqlol – asos, -ning sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
jon fido qil – asos(ibora), - gulik lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
sehr – asos, -i sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
mo‘jiza – asos, -si sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
asr – asos, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -dan sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Inson – asos, -iy, -at so’z yasovchi qo’shimcha.
yer – asos, -i sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
xalq – asos, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
jon ol – asos, -ib lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
jon ber – asos, -ib lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
Kurash – asos, -gan sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Axir, bizning Turon yurtimiz go‘zallikda ham, boylikda ham Xudoning marhamati yozilgan bir zamin emasmidi?
biz – asos, -ning sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
yurt – asos, -imiz sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
go‘zal – asos, -lik so’z yasovchi qo’shimcha, -da sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
boy – asos, -lik so’z yasovchi qo’shimcha, -da sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Xudo – asos, -ning sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
marhamat – asos, -i sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
yoz – asos, -il, -gan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
Yillar bo‘yi talanmadimi? O‘zimiz qaytadan ega bo‘lganimizga shukurlar! Muborak bo‘lsin!
Yil – asos, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
tala – asos, -n, -ma lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -di sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha, -mi yuklama.
o‘z – asos, -imiz sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
ega bo‘l – asos, -gan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -imiz, -ga sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Shukur – asos, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
Muborak bo‘l – asos, -sin sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Alisher Navoiy «Oltin qafas» deb karomat qilganlaridek, qafasda parvoz bo‘lmaydi!
karomat qil – asos, -gan, -lar, -dek lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -i sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
qafas – asos, -da sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
bo‘l – asos, -ma lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -di, -y sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Qafasdagi qushning sudraluvchi jonivordan ne farqi bor, axir!
qafas – asos, -dagi lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
qush – asos, -ning sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Sudra – asos, -l, -uvchi lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
jonivor – asos, -dan sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
farq – asos, -i sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Yurt bosqinlari bizning qanotimizni qayirdi.
bos – asos, -qin so’z yasovchi qo’shimcha, -lar lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -i sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
biz – asos, -ning sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
qanot – asos, -imiz, -ni sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
qayir – asos, -di sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Vaholanki, xalqimizning jahonga parvoz qilarli qanoti bor emasmi?
xalq – asos, -imiz, -ning sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
jahon – asos, -ga sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
parvoz qil – asos, -arli lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
qanot – asos, -i sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Endi qayrilish bilmasin bu qanot? Iloho, omin! (Shukrullo. «Tirik ruhlar»)
qayir – asos, -il, -ish lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha.
bil – asos -ma lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha, -sin sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha.
Do'stlaringiz bilan baham: |