5A112101-Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (texnologik ta’lim) mutaxassisligi 2-bosqich magistri Yavqochdiyev Davlatning stem va smart ta’lim texnologiyalari fanidan kurs ishi mavzu: «Tajriba sinov ishlarida ta’lim texnologiyalari»

4. Pedagogik tajriba-sinov ishlarining natijalari
Tajriba-sinov ishlarining samaradorligini aniqlash maqsadida respondentlar teng asosda tajriba va nazorat guruhlariga biriktirildilar. Tajriba guruhida dissertant tomonidan tavsiya etilayotgan o’quvchilarning umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalarni egallaganlik darajalarini shakllanishini ta‘minlashga yordam beruvchi metodika asosida amaliy faoliyat yo’lga qo’yilgan bo’lsa, nazorat guruhlarida esa an‘anaviy tartibda o’quv-tarbiya ishlari olib borildi. ―Mehnat ta‘limi‖ fanidan o’quv yilida 68 nafar (tajriba - 34 nafar, nazorat – 34 nafar) o’quvchi ishtirok etdi. O’quvchilar bilimlarini baholashda 5 ballik baholash tizimidan foydalanildi. ―Mehnat ta‘limi‖ fanining tanlangan metodika bo’yicha samaradorligini tekshirish tadqiqotchi hamda shu fan o’qituvchilari tomonidan o’tkazildi. O’quvchilarning tajriba boshida ―Mehnat ta‘limi‖ fani bo’yicha umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalarni egallaganligining shakllanganlik darajasi ―Mehnat ta‘limi‖ fani bo’yicha o’quv yilining tajriba va nazorat guruhlarida tajriba boshida o’tkazilgan yakuniy nazorat hamda test sinovlarining natijalari jadvalda berilgan. Tadqiqot davomida ―Aqliy hujum‖, ―Muammoli o’qitish‖, ―Klaster‖, ―Bumerang‖, ―Aylanma stol‖, ―Guruhlarga bo’lish‖ kabi metodlarga asoslangan ―pedagogik o’yinlar‖ tashkil etildi. ―Mehnat ta‘limi‖ fanidan dars turlarini quyidagicha tashkil qilish maqsadga muvofiq: yangi mavzuni tushuntirishda ko’rgazmali metoddan foydalanish, muammoli vaziyatlarni yuzaga keltirish, munozara uyushtirish, o’quvchilarning fikrmulohazalari bilan o’rtoqlashish, ijodiy faolliklarini o’stirish, mustaqil fikrlashlarini shakllantirish, ilmiy yangilikka bo’lgan intilishlarini rivojlantirish kabilardir. O’quvchilarning tajriba oxirida - Mehnat ta‘limi fani bo’yicha umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalarni egallaganligining shakllanganlik darajasi Guruhdagi o’quvchilarning Davlat ta‘lim standartlari talablariga javob berishi hisobga olindi. Tajriba-sinov asosida mehnat ta‘limi fanini yangi pedagogik texnologiyalar asosida o’qitishning samaradorligini aniqlash uchun o’quvchilardan olingan yakuniy savollar, test va umumlashtiruvchi mashg’ulotlarning natijalari sifat hamda miqdor bo’yicha tahlil qilindi. Quyidagi jadvalda yangi pedagogik texnologiyalar asosida o’qitish jarayonida o’quvchilar bilim darajasi dinamikasining o’zgarishi (son va % hisobida) keltirilgan. O’quvchilarning «Mehnat ta‘limi» fani bo’yicha umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalarining shakllanganlik ko’rsatgichlari Ushbu tadqiqot davomida o’quvchilarning tajriba-sinov ishlari natijalarining boshlang’ich holati va tajriba oxirida esa fanning jami mavzulari bo’yicha amaliy ko’nikmalarini baholash orqali hamda o’quvchilarning umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalarni egallaganligining shakllanganlik darajalari aniqlandi. «Mehnat ta‘limi» fani bo’yicha tajriba natijalarining qiyosiy tahlili: Demak, yuqoridagi jadvallarga asosan tajriba guruhida qo’llanilgan metodika nazorat guruhiga nisbatan samarali ekanligi aniqlandi. O’tkazilgan tajriba-sinov natijalari «Mehnat ta‘limi» fani bo’yicha o’quvchilarda umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalar shakllantirishda tajriba guruhlarida 1,17 barobar va nazorat guruhlarida 1,09 barobar samaradorlikka, erishilganligini ko’rsatdi. Tadqiqotlardan olingan natijalar asosida o’quvchilarning «Mehnat ta‘limi» fani bo’yicha umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalarning qiyosiy tahlili quyidagi gistogrammada berildi.
Gistogrammadan ko’rinib turibdiki, umumkasbiy hamda umummehnat bilim va ko’nikmalarning pedagogik texnologiyalarini qo’llagan xolda ta‘lim olish shakllari, metodlari va vositalaridan unumli foydalangan holda yuqori baho olgan tajriba guruhi o’quvchilarida mustaqil ishlash ko’nikma va malakalarining shakllanganlik ko’rsatkichlari natijalariga ko’ra 30 % dan 70% foizga, nazorat guruhlarida 24% dan 30% foizga oshgan.