5-sinf toshkent – 2020 Umumiy o‘rta ta'lim maktablarining 5-sinf darsligi bo‘yicha o‘quv-metodik qo‘llanma «nashriyot uyi tasvir»

13-Dars. MATN PROTSESSORI DASTURI VA  
UNING INTERFEYSI
Qo‘llaniladigan resurslar
T
arqatma 
vazifalar
Taqdimot
Videodars
Audiodars
Internet-resurs
13-mavzu.pptx
13-mavzu.avi
13-mavzu.mp3 
http:\www.dr.rtm.uz.
Dars
13

---

61
5-SINF DARSLIGI BO‘YICHA 
O‘QUV-METODIK QO‘LLANMA
I. Tashkiliy qism
Salomlashish, davomatni aniqlash, uy vazifasini tekshirish
Darsning turi
nazariy-demonstrativ (ko‘rgazmali)
O‘qitishning usul va 
texnologiyalari
suhbat, savol-javob, “Ekspress” usuli
O‘qitishning shakllari
yakka tartibda, qatorlar bilan, sinf bilan ishlash
AKT va interfaol vositalar
 
o kompyuter
 
o elektron doska
 
o smart doska
 
o proyektor
 
o televizor
 
o kolonkalar
Ko‘rgazmali qurollar va 
o‘qitish vositalari
 
o darslik
 
o taqdimot
 
o video
 
o rasmlar
 
o plakatlar
 
o tarqatma kartochka-vazifalar
 
o amaliy vazifalar 
 
o laboratoriya vazifalari
 
o test varaqalari
 
o so‘rovnoma
II. Motivatsiya
Ish yuritish sirlarini bilmoqchimisiz?
III. Yangi tushunchalar
Matn  protsessori,  Office  dasturlari,  MS  Word,  Word  interfeysi, 
hujjatni tahrirlash uskunalari, hujjatning formatlari.
Darsning texnologik xaritasi va ssenariysi
Hozirgi kunda hujjatlar yaratish, kitob, darslik, gazeta va jurnallar, 
buklet va otkritkalarni chop etishning yangi usul va vositalari 
qo‘llanilmoqda. Chunki elektron shakldagi hujjatlarni kompyuterda 
tez va oson usullarda qayta ishlash, chop etish, ko‘paytirish yoki 
elektron pochta orqali jo‘natish imkoniyati mavjud. 
Windows operatsion tizimi tarkibidagi 
Блокнот,  WordPad
 kabi 
matn muharrirlarining vazifalari cheklanganligini o‘tgan mavzularda 
bajarilgan mashqlardan bilib oldingiz. Microsoft kompaniyasi foydalanuvchilarga yanada qulaylik 
yaratish maqsadida 
Microsoft Office
 (offis paketi) deb nom olgan dasturlar to‘plamini yaratdi. 
1992-yilda yaratilgan bunday dasturlar paketiga faqat 4 ta ilova: Word, Excel, PowerPoint va Mail 
dasturlari kiritilgan bo‘lsa, hozirgi kunda ularning soni 10 taga yetdi. Bugungi kunda ham Office 
paketi dasturlarining versiyalari (lahjalari) kundan-kunga o‘zgarib, takomillashib bormoqda.
O‘quvchilar mavzuga oid asosiy tushunchalarni daftarga yozib oladi va amaliy mashgulotni bajarish 
maqsadida kompyuter oldiga o‘tiradi. 
Yangi mavzu 
O‘qituvchi:
Doskada sana, mavzu yoziladi. O‘qituvchi o‘quvchilarga o‘tilgan bob bo‘yicha tezkor test savollarini 
tarqatadi. O‘quvchilarga 5 daqiqa vaqt beriladi va testlar yig‘ib olinadi. Ekranda slaydlar yordamida 
yangi mavzu bayon qilinadi. 

---

62
MS  Word  —  MS  Office 
amaliy dasturiy ta’minot
 oilasiga kiradi va aynan matn terish, uni 
rasmiylashtirish, matnga jadval, rasm va turli obyektlarni joylashtirib, uni bezashda ishlatiladi.
Daftarga yozib oling!
O‘quvchilar vazifalarni bajarib bo‘lgach, o‘qituvchining javobi yoki slaylarda berilgan javoblar bilan 
solishtiradi. 
Mustaqil ish 
O‘zingizni sinab ko‘ring
O‘quvchilar 49-betdagi dastur interfeysini tashkil etgan bo‘limlar bilan tanishib, ish daftariga yozib oladi. 
Dasturni ishga tushiring. Ribbon tasmasida joylashgan Menyu bo‘limlarini birma-bir ochib, unga 
kiritilgan vazifalarni tahlil qilgan holda shu bo‘limning asosiy vazifalarini yozing.
Главная –
Вcтавка –
Дизайн – 
Разметка страницы –
Ссылки –
Рассылки –
Рецензирование –
Вид – 
Dars
13
O‘qituvchi:
Bolalar,  darslikning  13-mavzusida  MS  Word  dasturini  ishga  tushirish  usullari  ko‘rsatilgan,  hozir 
Sizlar shu ko‘rsatma asosida Microsoft Word dasturini ishga tushirish usullarini bajarib ko‘rasiz. 
1-usul.
 Ish stolida joylashgan 
Пуск
 yoki 
 tugmachasini bosing. Ochilgan bosh menyu panelida 
sichqoncha ko‘rsatkichini 
Все  программы
 bo‘limi ustida bir oz ushlab turing. Natijada, shu 
kompyuterga o‘rnatilagan faol dasturlar ro‘yxati hosil bo‘ladi.
2-usul.
 Ish stolida   ikonkaning ustiga bosing.
3-usul.
 Ish stolining masalalar panelida   piktogramma tugmachasini bosing.
Dastur ishga tushirilgach, ekranda uning ko‘rinishi (interfeysi) hosil bo‘ladi.
50-betdagi  savol  va  topshiriqlarni  og‘zaki  bajarish.  Matnda  berilgan  piktogrammalar  o‘rniga 
48-betda keltirilgan jadval asosida shu piktogrammalarning vazifasini yozing va matnni to‘ldiring.
Uy vazifasi

---

63
5-SINF DARSLIGI BO‘YICHA