6- REJA. Markovits portfel nazariyasi va uni hisoblash formulasi.
Markovits portfel nazariyasi (eng o'rtacha-variyatsiya tahlil qilish - kutilgan o'rtacha qiymatlari va tasodifiy o'zgaruvchilar o'zgarishlar tahlili asosida yondashuv) - daromad / tavakkalchilik nisbatiga muvofiq aktivlarining optimal tanlash yo'naltirilgan investitsiya portfelini, shakllantirish Garri Markovits usuli bilan ishlab chiqilgan. 1950 yilda ularni ta'riflab, g'oyalar zamonaviy portfeli nazariyasi asosi bo'lgan.
Portfel nazariyasining asosiy qoidalarini, navbati bilan, 1950-1951 yilda doktorlik dissertatsiyasini tayyorlash bo'yicha Garri Markovits belgilagan edi. Markovits portfelining nazariyasi ilk bor 1952 yili «Moliya jurnali"da "Portfolio Selection"mavzusida chop etgan.Unda, u birinchi muayyan sharoitlarda ostida optimal portfeli va portfelni qurilish texnikasini matematik modelini taklif qildi. Markovits asosiy e'tibornirasmiy matematik tilda optimal portfelini tanlash vazifasini o'tkazish uchun daromad va tavakkalchilik tushunchalarini taklif qilgan edi. Markovits nazariyasi yaratilishi davomida chiziqli va nochiziqli optimallashtirish asoschilaridan biri bilan birga, ya'ni Rand Corp bilan ishlaganini ta'kidlash lozim. Markovits doimo uning nazariyasini takomillashtirish bilan shug'ullandi va 1959 yilda unga bag'ishlangan birinchi monografiya, "Portfelni tanlash: investitsiyalarnisamarali diversifikatsiya qilish" ni tadbiq etadi.
1990 yilda, "Portfelni va kapital bozorini tanlashda matematik yo'llar" nomli kitobi uchun Markovits Nobel mukofotiga sazovor bo'ldi. Model turli boshqa qimmatli qog'ozlar bo'yicha bir vaqtning o'zida o'sish bor, ba'zi qimmatli qog'ozlarning hosildorligi oshishi bilan bog'liq qimmatli qog'ozlar va boshqalar daromadlilik koyeffitsiyentlari aksincha, o'zgarishsiz qoladi, va daromad aslida asoslangan, ya'ni kamayadi. Bunda munosabatlar emas, deterministik, ya'ni aniq belgilangan korrelyatsiya bor.
Markovits modelida quyidagi asosiy taxminlar bor:
-Daromadliqimmatliqog'ozlardaromadliligitaxminlarasosida qabul qilinadi;
-Daromadliqimmatliqog'ozlardaromadliligitaxminlarasosida qabul qilinadi
-tavakkalchilik va daromadni hisoblashda ishlatiladigan tarixiy ma'lumotlar, to'liq hosilaviy qimmatli qfog'ozlarning kelajagini taxmin qiladi;
- chiziqli korrelatsiya koyeffitsiyenti bilan qimmatli qog'ozlar o'rtasidagi munosabatlar ko'lami taxmin qilinadi
Markovits portfeli hosilaviy qimmatli qog'ozlar modeliga ko'ra - bir og'irli va o'rtacha daromadli qimmatli qog'ozlar, uning tarkibiy qismlaridir, u quyidagi formula bo'yicha aniqlanadi
Bu yerda:N - portfelidagi qimmatli qog'ozlar soni;
Wi - portfelidagi qimmatli qog'ozlar, salmog'i;
Ri - qog'oz rentabelligi.
Portfelinin g o'rtacha standart og'ishi qimmatli qog'ozlar portfel tavakkalchiliki bilan belgilanadi:.
Bu yerda:Wa,wb- portfelidagi qimmatli qog'ozlarning ulishi;
ɓ - Bu qimmatli qog'ozlar (standart og'ish) xavfi; Rab- Chiziqli korrelyatsiya koyeffitsiyenti.
Markovits modeli asosiy kamchiligi-qimmatli qog'ozlar kutilgan daromadi oldingi davrlardagi o'rtacha hosildorligiga teng bo'lishi kerak. Shuning uchun, fond bozori rivojlangandavlatlarda Markovits modelidan samarali foydalanishadi, u fond bozorida hayot qisqa yoki uzoq davri bo'lgan, har xil turdagi qimmatli qog'ozlari portfelini ishlab chiqish maqsadga muvofiqdir
Do'stlaringiz bilan baham: |