5-Mavzu: Farg’ona vodiysi ilm-fan rivojiga katta hissa qo’shgan olimlar yurti. Reja

Farg’ona viloyatidan yetishib chiqqan tarixchi olimlar.

Abdullayev Ravshan Majidovich.

Tarix fanlari doktori R.M.Abdullayev 1956-yil 5-fevralda Farg‘ona shahrida tavallud topgan. Millati o‘zbek. 1978-yili Fargona davlat pedagogika instituti tarix fakultetini tamomlagan.

R.M.Abdullayev 1986-yili “Демократическая Республика Афганистан и странь! социалистического содружества (политическое, технико-экономическое и культурное сотрудничество в 1978-1985 гг.)” mavzusida nomzodlik, 1998-yili “Национальнше политические организации Туркестана в 1917-1918 гг.” mavzusida doktorlik dissertatsiyalarini himoya qilgan.

O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi, Mudofaa Vazirligi Qurolli kuchlari Akademiyasi, O‘zbekiston Milliy universiteti, O‘zbekiston Respublikasi FA Tarix institutlarida faoliyat ko‘rsatgan³.

Hozirda O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi Tarix instituti direktori lavozimida ishlamokda. 2 nafar shogirdi fan nomzodi ilmiy darajasiga sazovor bo‘lgan. Qator xalqaro va respublika miqyosidagi anjumanlar ishtirokchisi. 80 dan ortiq ilmiy va o‘quv-uslubiy ishlar muallifi. Jumladan:

1. Milliy siyosiy g‘oyalar tarixidan (Iz istorii natsionaln1X politicheskix idey) // Inson va siyosat (Chelovek i politika), 1991 - №9 - B.87-94 (na uzb. i rus.yaz.).

3. 
   Туркестанские прогрессисть! и национальное движение // Звезда Востока, 1992. -№1.- С.106- 113.
   
4. 
   Интеграционнь1е процессм в мусульманском мире и туркестанские джадидм // Евразийское сообшество: экономика, политика, безопасность. - Алматьқ 1997. - №2. - С. 123-132.
   
5. 
   Ўзбекистоннинг Янги тарихи (иккинчи китоб). Ўзбекистон совет мустамлакачилиги даврида. - Ташкент: Шарқ, 2000. 43,0 б.т. Б. 10-33. (Ҳаммуалифликда).
   
6. 
   Туркестан в начале XX века: к истории истоков национальной независимости. - Тошкент: Шарқ, 2000. 35 п.л. С.9- 61 (В соавторстве).
   

5. 
   O‘zbekistonning Yangi tarixi (ikkinchi kitob). O‘zbekiston sovet mustamlakachiligi davrida. - Tashkent: Sharq, 2000. 430 b.t. B. 10-33. (Hammualiflikda).
   

Abdurahimova Nodira Abdullovna

Tarix fanlari doktori, professor N.A.Abdurahimova 1938-yil 15-sentabrda Fargona vidoyatining Qo‘kon shaxrida tavallud topgan. Millati tatar. 1960-yili ToshDUning tarix fakultetini tamomlagan.

Ilmiy yo‘nalishi XIX asr ikkinchi yarmi - XX asr boshlarida Turkiston tarixi masalasi hisoblanadi.

N.Abdurahimova «Революциониое движение и карательная политика царизма в Туркестане. (К истории царской тюрьмм в Туркестане)» mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya kilgan. Uning doktorlik dissertatsiyasi «Колониальная система власти в Туркестане во второй половине XIX - начале XX вв.» mavzusiga bag‘ishlangan. Bir necha shogirdlari tadkikotlar ustida ishlamokdalar. Ulardan 7 nafari fan nomzodi darajasiga erishgan. Olima kator xalkaro va Respublika mikyosidagi konferensiyalar ishtirokchisi. N.Abdurahimova tomonidan 90 dan ziyod ilmiy, ilmiy - uslubiy ishlar e’lon kilingan. Jumladan:

1. 
   Колониальная система власти в Туркестане во второй половине XIX - 1-ой четверти XX вв. - Ташкент: Университет, 1999. - 160 с.
   
2. 
   Узбекистан в составе РоссийскоЙ империи - глава (с. 120 - 140) в коллективной монографии «Очерки по истории государственности Узбекистана»,- Ташкент: Шарк, 2001. - 207 с.
   
3. 
   Становление и особенности экономической политики России в Туркестане во второй половине XIX - начале XX вв. //
   
4. 
   «Историческое пространство. Проблемь! истории стран СНГ. 1 -
   

- Москва: Наука, 2008. - 62-89 с.

5. 
   Turkistonda chor mustamlaka tizimi. - Toshkent ; Akademiya, 2002.-240 b.
   
6. 
   Mustamlakachilik siyosati va Turkistonning ijtimoiy- iqtisodiy ahvoli (XIX asrning ikkinchi yarmi - XX asrning boshlari). - Toshkent: Aaddemiya, 2005. -160 b. (hammualliflikda).
   

Aminov Raxima Xodiyevna

R.H.Aminova tarix fanlari doktori, professor, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining muxbir a’zosi, Beruniy nomidagi Davlat mukofoti sohibasi. 16-dekabr 2001-yilda vafot etgan.

1925-yil 18-noyabrda Qo‘qon shahrida tug‘ilgan. 1949-yili O‘rta Osiyo davlat universiteti (hozirgi O‘zMU) sharq fakultetining xorijiy sharq mamlakatlari tarixi bo‘limini tugatgan. 1949-1952-yillarda O‘zbekistan FA Tarix va arxeologiya instituti aspiranturasida o‘qib, akademiklar I.K.Dodonov, K.Ye.Jitov, I.M.Mo‘minov, Ya.G‘.G‘ulomov kabi taniqli tarixshunos olimlardan ta’lim olgan.

Olima 1953-yilda “Народное движение в ирригационном строительстве Узбекистана”degan mavzuda nomzodlik dissertatsiyasini yoqlagan va 1955-yildan boshlab O‘zbekiston FA Tarix institutida turli lavozimda ishlagan.

R.Aminova o‘zining ilmiy faoliyatini O‘zbekistonda agrar munosabatlar masalasini chuqur va atroflicha o‘rganishga qaratdi, bu borada juda ko‘p ilmiy izlanishlar olib bordi. Natijada, bu mavzuga bag‘ishlangan 11 monografiya, bir necha risola va maqolalar yuzaga keldi.

Olima 1963-yilda “Аграрная политика Советской власти в Узбекистане degan mavzuda doktorlik dissertatsiyasini himoya kilgan.

Olima o‘zining sermahsul ilmiy faoliyatini pedagogik faoliyat bilan qo‘shib olib bordi va ko‘p yillar davomida ToshDU qoshidagi ijtimoiy fanlar bo‘yicha o‘kituvchilarning malaka oshirish institutida dars berdi.

R.Aminova yoshlarning g‘amxo‘r murabbiysidir. U respublikada tarixchi mutaxassislar tayyorlash ishiga katta hissa qo‘shgan bo‘lib, olimaning rahbarligida 12 fan doktori va 50 ga yaqin fan nomzodlarini yetishib chiqqan.

R.Aminova ko‘p yillar davomida O‘zbekiston FA Tarix institutining nomzodlik dessertatsiyasini himoya qilish bo‘yicha ixtisoslashgan kengash raisi bo‘lgan.

Olima sobiq ittifoqning turli shaharlarida, shuningdek, chet ellarda bo‘lib, bir qancha xalqaro ilmiy anjumanlarda: 1970-yilda Moskvada tarix fanlari bo‘yicha bo‘lib o‘tgan XIII kongressda, 1975-yilda San-Fransiskoda bo‘lib o‘tgan XIV xalkaro kongressda, 1978-yilda Shveiiyada, 1982-yilda Mexiko shaxrida o‘tkazilgan jahon kongresslarida, 1985-yilda Germaniyada o‘tkazilgan xalqaro kongressda hamda Kuba, Efiopiya, Jazoir, Bolgariya, Germaniya kabi mamlakatlarda o‘tkazilgan turli anjumanlarda O‘zbekiston tarixining dolzarb masalalariga bag‘ishlangan ma’ruzalar bilan qatnashib, o‘zbek tarixshunosligi yutuklarini dunyoga tanishtirdi.

R.Aminova O‘zbekiston tarixini o‘rganishdagi fundamental tadkikot ishlari hamda malakali tarixshunos kadrlar tayyorlashdagi xizmatlari uchun 1966-yilda O‘zbekiston FA muxbir a’zosi unvoniga sazovor bo‘lgan. 1968-yilda esa olimaga Beruniy nomidagi Davlat mukofoti berilgan. 1985-yilda O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi unvoniga musharraf bo‘lgan.

R.Aminovaning ilmiy faoliyati davomida 300 ga yakin ishlari nashr etildi. Bu ishlarning 14 tasi monografiya, ko‘p mikdori risolalar, ilmiy va ilmiy-ommabop maqolalar, taqrizlar shaklida e’lon kilingan bo‘lib, ulardan bir qanchasi Moskva, Kiyev, Olmaota, Bishkek, Dushanbe shaharlarida, ayrimlari esa chet ellarda xorijiy tillarda chop etilgandir. Jumladan:

1. 
   Аграрнме преобразования в Узбекистане накануне сплошной коллективизаиии (1925-1929 гг.). - Ташкент, 1969. - 468 с.
   
2. 
   Осушествление коллективизации в Узбекистане (1929-1932 гг.).-Ташкент, 1977.-312 с.
   
3. 
   Колхозное крестьянство Уэбекистана в годы войнм (1941- 1945 гг.). - Ташкент, 1979. - 392 с.
   
4. 
   Победа колхозного строя в Узбекистане (1933-1941 гг.). - Ташкент, 1981. - 290 с.
   
5. 
   Исторический опмт в сельском хоязйстве Узбекистана. - М., 1981.- 102 с. (на язмке дари).
   
6. 
   Колхозное крестьянство Узбекистана на лути к развитому соииализму. -Ташкент, 1983. - 359 с.
   
7. 
   Совхозм Узбекистана в 1961-1985 годм: опмт, проблемм, уроки. - Ташкент: Фан, 1996. - 437 с⁴.
   

O‘ljayeva Shohistaxon Mamajonovna

Tarix fanlari doktori Sh.M.O’ljayeva 1967-yili Farg‘ona viloyatining Besharik tumanida tug‘ilgan. Millati o‘zbek. 1990-yilda Toshkent davlat universiteti tarix fakultetini tamomlagan.

Olima 1999-yilda «XX asrning 50-60 yillarida Amir Temur va temuriylar davri tarixshunosligi (sho‘ro adabiyotlari misolida)» mavzusidagi nomzodlik dissertatsiyasini, 2008-yilda «Amir Temur saltanatida milliy davlatchilikning rivojlanishi» mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya kilgan.

Sh.M.O’ljayevaning ilmiy ishlarida o‘rta asrlar davlat boshkaruv yo‘nalishlari alohidasiyosiy institutlar sifatida ochib berilgan.

Sh.M.O’ljayeva tomonidan 120 dan ortiq ilmiy va o‘quv-uslubiy ishlar chop etilgan. Jumladan:

1. 
   Музейшунослик. Ўкув кўлланмa. - Тошкент: ЎзМУ, 2002. -76 6.
   
2. 
   Тарих фанининг илмий-тадкиқот усуллари. - Тошкент: ЎзМУ, 2003. - 48 б.
   
3. 
   Амир Темур ва темурийлар ташқи сиёсати ва дипломатияси. Ўқув кўлланма. -Тошкент: ТКТИ, 2004. - 128 б.
   
4. 
   Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш. - Тошкент: ТКТИ, 2004. - 126 б.
   
5. 
   Ўзбекистон тарихи. Маърузалар матни. - Тошкент: ТКТИ, 2004. - 160 б.
   
6. 
   Ўзбекистон давлатчилик тарихи анъаналари (кадимдан XV асргача). Ўқув кўлланма. -Тошкент: ТКТИ, 2006. - 68 б.
   
7. 
   Мовароуннахрнинг ўчмас юлдузлари Ўкув кўлланма. - Тошкент: ТКТИ, 2006. - 45 б.
   

3.