5-ma’ruza Sanoat korxonalarini rekonstruktsiya qilish zaruriyati. Arxitektura yechimlarining shakllanishiga ta’sir qiluvchi asosiy omillar

2.Arxitektura yechimlarining shakllanishiga ta’sir qiluvchi asosiy omillar. Sanoat rivojlanishining hozirgi zamon sur’atlarida chiqarilayotgan mahsulot turlaridagi o’zgarish va korxonani jihozlash, nisbatan qisqa vaqt oralig’ida yuz beradi, bunda bino va inshoolar o’zgarishsiz qoladi. Ishlab chiqarish texnologiyasining nisbiy o’zgarishi va jihoz, qurilmalar almashinuvi, mashinasozlik sanoatida har 10-15 yilda, ximiya sanoatida 6-8 yilda, elektron sanoatida esa har 5 yilda yuz beradi. Sanoat bino va inshootlarining fizik umrboqiyligi esa 50-100 yil atrofida.
Binoning umrboqiyligini nazarga olgan holda shuni takidlash lozimki, ekspluatatsiya davrida texnologiyaning o’zgarishi 3-5 marta yuz beradi. Har bir texnologiyani o’zgarishida va jihoz mashina va qurilmalarini almashtirilishida mavjud sanoat bino va inshootlarini yangilash va rekonstruktsiya qilish ehtiyoji tug’iladi.
Rekonstruktsiya boshlanishiga qadar korxona tomonidan asosiy jamg’armalarni yangilanishini belgilovchi kontseptsiyaning dastlabki parametrini topish uchun kompleks tadqiqod ishlari o’tkazilishi kerak (rasm 7.1).

Taxlillar/ xududiy bashorati

Taxlillar/ soha bashorati


Bashorat

Ishlab-chiqarishning ilmiy-texnik darajasi

Taxlil

Ishlab-chiqarishning ilmiy-texnik darajasi






Asosiy jamg’armalarni kompleks qayta islashning uzoq muddati konsepsiyasi


Asosiy jamg’armalarni kompleks qayta ishlash rejasi


Kengayish

Yangilanish

Rekonstruksiya

Mavjud bin ova inshootlarni saqlash


7.1-rasm. Asosiy jamg’armalarni kompleks qayta ishlash kontseptsiyasi

Mazkur sxemani sanoat korxonasi rekonstruktsiya ishlarini rejalashtirish ishlarida qo’llash quyidagi natijalar olish imkonini beradi:

- ish olib borish uchun kerak bo’lgan sarflarni kengaytirish va ularni infratizimga ta’siri haqida axborot;
- korxona quvvatlarini to’planishi va beto’xtov ishga tushurilishi evaziga qurilish dasturini yo’naltirishdan keladigan foydali samara;
- ishlab chiqarish sharoitini va hayot darajasini yaxshilash bilan bir vaqtda oqilona funktsional-texnologik yechimlarni ishlab chiqish o’rniga rekonstruktsiyalanadigan korxonada sarflarni qisqartirish;
- keng injenerlik tayyorgarlik sharoitida rekonstruktsiya olib boradigan qurilish tashkilotining sarflarini minimallashuvi.