5-ma’ruza. Mavzu: sutning sanitariya- gigiyena holati reja

Jihozlarga sanitariya ishlov berilganligini nazorat qilish
Barcha sut jihozlari, trubalar, idishlarning ishlovi sifati sut zavodining mikrobiologik laboratoriyasi tomonidan yoki fermer xo‘jaliklarida tumanlar sanitariya – epidemiologiya stansiyalari tomonidan yuvilgan anjom va qurilmalardan olingan namunalarni ichak tayoqchasiga kamida oyiga 3 marta, yuvib olingan namunalarda ichak tayoqchalari umuman bo‘lmasligi kerak. Alohida e’tiborga molik jihozlar (vannalar, ivitqilar, parhez mahsulotlar, rezervuar uchun quvurlar, pasterizatsiya qilingan sut va qaymoq quvurlari) umuman bakteriyalar bilan ifloslanganlikka tekshirib ko‘riladi.
Mahsulotlarning sanitariya nuqtai-nazardan qoniqarsiz bo‘lishi mikrobiologiya laboratoriyasi va sanitariya vrachlari tomonidan yuvish va dezinfeksiyalash jarayonlari nazorat qilinadi. Ayniqsa, tayyor mahsulot solinadigan idish va unga oxirgi ishlov berish jihozlari ko‘rsatkichlariga alohida e’tibor beriladi.
Agarda namunalarda ichak tayoqchalari uchrasa laboratoriya xodimlari sexga xabar berib jihoz va idishlarni yuvish va dezinfeksiyalash hamda qayta namuna olish bilan chegaralanadi. Agar ish jihozlar namunalari qayta ichak tayoqchasi kuzatilsa, ma’muriyat ushbu sex ishini to‘xtatib, sexni yaxshi tozalash, binoni yuvib dezinfeksiya qilish, barcha jihozlarni echib ishlov berishi amalga oshiriladi.
Sut sog‘ib olingandan so‘ng sizilib, 2 soat ichida sovutilishi lozim. Sutchilik sanoati korxonalariga topshirilayotgan sutning harorati 10^oS va xo‘jalikni o‘zida qabul qilinganda 6^oS bo‘lishi kerak, zichligi 1,027 g/sm³ dan past bo‘lmasligi shart.


5-masala. Sutni sifatiga bo‘lgan davlat standarti talablari.
Xomashyo sut davlat andozalari talablariga binoan uchta; oliy, 1 va 2 navlarga bo‘linadi
Oliy va birinchi navli xomashyo sutdan bolalar oziq-ovqati, sterillangan sut mahsulotlari hamda pishloq ishlab chiqarishda foydalaniladi. Ularning tarkibida somatik xujayralarning miqdori 500 ming/sm³ ortiq bo‘lmasligi kerak. Bunday sut davlatga qabul qilinganda ustama narxlar belgilanadi.
Davlatga topshirilayotgan sut tarkibidagi yog‘ va oqsil ko‘rsatkichi bazis ko‘rsatkichlarga tenglashtirilib qabul qilinadi.
SHunday qilib, Davlat andozasi yetishtiralayotgan xomashyo sutga qo‘yidagi talablarni qo‘yadi:
Sut tarkibida kasallik tarqatuvchi mikroblar va inson hayoti uchun xavfli moddalar bo‘lmasligi; biologik to‘la qiymatli va kimyoviy tarkibi maqsadga muvofiq bo‘lishi; ma’lum texnologik xususiyatlarga ega bo‘lishi kerak.