5-bob. Byudjet-soliq sektorining makroiqtisodiy tahlili reja

5.2. Davlat boshqaruv organlari (DBO)ning operatsiyalar hisobi
Kassa tamoyili. Davlat Moliya statistikasi ma’lumotlarini to’plash bo’yicha Xalqaro Valyuta Fondi (XVF)ning normalari tomonidan davlat operatsiyalarini qayd qilishda kassa tamoyili: tushumlar va to’lovlar to’lov amalga oshirilayotgan paytda qayd qilish kerakligi uchun qo’llaniladi.
Bunday hisob-kitob asosida DBO va iqtisodiyotning qolgan qismi orasidagi fond va resurslar taqriban ifodalangan imkonining mavjudligi yotadi: unga shuningdek, moliyaviy statistikaning boshqa turlari ham bevosita to’g’ri keladi.
Agar qilingan xarajatlar yoki olingan daromad qarz majburiyatlari xarakteriga ega bo’lsa, operatsiyalarning turli qismlari turli bitmlar sifatida ko’rsatiladi. Masalan, agar davlat belgilangan muddatda qarzni to’lash yoki kelishuv majburiyati asosida naqd pulga sotib olishi mumkin bo’lgan o’z xaridorlarining qimmatli qog’ozlar bilan moliyalashtirsa, unda bunday operatsiya ayni vaqtdagi zayomlar bilan xarajat qilish sifatida o’tkaziladi va qarz to’lanadi.