5-amaliyot To‘g‘ri chiziq kesmasini epyurasi, kesmasining xaqiqiy kattaligini va proeksiya tekisliklariga nisbatan og‘ish burchaklarini, izlari ikki to’g’ri chiziqning o’zaro joylashuviga oid masalalarni yechish

 
a
N
b
B



. Demak, 
АN = А а ``
, 
N а`` 
X

 
bo`ladi. 
TO`G`RI CHIZIQNING IZLARI. 
To`g`ri chiziqning proektsiyalari tekisliklari bilan kesishish nuqtalari 
to`g`ri chiziqning izlari deyiladi. Umumiy vaziyatdagi to`g`ri chiziq hamma 
proektsiyalar tekisliklarini kesib o`tadi. 
Fazodagi biror АВ to`g`ri chiziqning gorizontal proektsiyalar tekislikgi 
bilan kesishgan nuqtasi gorizontal izi, frontal proektsiyalar tekisligi bilan 
kesishgan nuqtasi frontal izi deyiladi. Shuningdek to`g`ri chiziqning profil 
proektsiyalar tekisligi bilan kesishgan nuqtasi uning profil izi deyiladi
: m = 
АВ

Н, п = АВ

V , 1 = АВ

 W . 
 
 
 
 

---

IKKI TO`G`RI CHIZIQNING O`ZARO JOYLASHUVI.
Ikki to`g`ri chiziq fazoda o`zaro parallel, kesishuvchi yoki uchrashmas 
(ayqash) vaziyatlarda bo`lishi mumkin: 
1. Paraller to`g`ri chiziqlar. 
Fazoda o`zaro parallel bo`lgan chiziqlarning bir 
nomli proektsiyalari xam o`zaro parallel bo`ladi, yani АВ II CD bo`lsa, ab II cd 
;a b II с d ; a b II с d bo`ladi. 
1.
Kesishuvchi to`g`ri chiziqlar. 
Afar ikki to`g`ri chiziq fazoda umumiy 
bir nuqtaga ega bo`lsa, kesishuvchi to`g`ri chiziqlar deyiladi. Kesishuvchi 
to`g`ri chiziqlar proektsiyalar ning kesisish nuqtalari to`g`ri chiziqlar kesisish 
nuqtasining proektsiyalari bo`ladi. 
 
 
3.Uchrashmas to`g`ri chiziqlar. 
Ikki to`g`ri chiziq o`zaro parallel bo`lmasa, 
yoki kesishmasa ular uchrashmas(ayqash) to`g`ri chiziqlar deyiladi. Malumki, 
parallel vaziyat kesishuvchi to`g`ri chiziqlar bitta tekislikka tegishli bo`ladi. 
Uchrashmas(ayqash) to`g`ri chiziqlar esa, bir tekislikda yotmaydi. Uchrashmas to`g`ri 
chiziqlarning bir nomli proektsiyalari epyurda o`zaro kesishsa xam, ammo kesishish 

---

nuqtalari bir bog`lovchi chiziqqa tegishli bo`lmaydi. Masalan, АВ ва EF uchrashmas 
chiziqlar berilgan. Bu to`g`ri chiziqlar proektsiyalarining 1, 2 ва 3, 4 kesishish 
nuqtalari fazoda bu to`g`ri chiziqlarning xar biriga, tegishli ikki nuqtaning 
proektsiyalari bo`ladi, yani, 1 АВ, 2 EF ва 3 EF, 4 АВ.