5-«A» 5-«B» 5-«B» 1-dars kirish suhbati. «SO’zdan so’zning farqi bor »

X. Lirik chekinish.(hikoya)
XI.MUSTAHKAMLASH: Savol-javob.
1.Darak gap deb nimaga aytiladi?
2.Gapning asosiy belgisi nima?
3.Bitta so’zni gapga aylantiring.
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa:
Sinf:5 sana:_________________


I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. (Siyosiy daqiqa)
II.Darsning mavzusi: SO’ROQ GAP
III.Takrorlash.O’tilgan mavzuni so’rab, baholash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad - so’roq gap haqida ma'lumot berish;
b) tarbiyaviy maqsad - milliy vatanparvarlik ruhida tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilarning og'zaki va yozma nutqini rivojlantirish.
V.Darsning jihozi: jadval va chizmalar.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi:
1. So’roq gap va unda tinish belgisi.
2. So’roq hosil qiluvchi vositalar.
So’roq gap ham o’quvchilar uchun yangi, notanish mavzu emas. Shuning uchun ham oldingi dars darak gap mavzuida bo’lgani kabi bu darsda ham o’quvchilar nutqini o’stirish, gap tuzish malakalarini rivojlantirish, darak va so’roq gaplar munosabatini tushuntirish, so’roq gapning xususiyatlarini sharhlash asosiy maqsad hisoblanadi.
Bir tomondan qaraganda bu mavzu oson, ancha jo’n, ortiqcha lushuntiradigan narsasi yo’qday tuyuladi, lekin dars avvalidagi kirish
topshiriqlariga e'tibor qaratilsa, mavzuning unchalik yengil emasligi oydinlashadi.
1-topshiriq. Kim?, nima?, qachon?, qancha? kabi so’roq bildiruvchi so’zlar ishtirokida gaplar tuzing. Gaplarning nimani so’rashiga ko’ra farqini ayting. Agar bu to’rt so’roq olmoshi bilan gaplar hosil qilinsa, to’rt xil mazmun va shakldagi so’roq gaplar tug'iladi, javoblari ham savolga monand bo’ladi.
Kim hozir eshikni ochdi? Savol biron bir shaxs haqida.
Xonada nima turibdi? Savol narsa-buyum haqida.
Qachon dars boshlanadi? Savol paytni bilish to’g'risida.
O’quvchilar qancha mctalloloni to’pladilar? Savol miqdor haqida.
2-topshiriqdagi savollarga beriladigan javoblar ham ikki xil: birinchisiga keng holda javob berish kerak. Ikkinchi savolga «ha» yoki «yo’q» javobi bilan cheklanish mumkin.
So’ng berilgan qoida tushuntiriladi, misollar bilan batafsil sharhlanadi. Shundan keyin barcha aytilgan nazariy fikrlar umumlashtiriladi. So’roq gaplar:
a) ifodalayotgan fikr hamda olinadigan javob mazmuniga;
b) ularga beriladigan javoblarningyig'iq va yoyiq bo’lishiga;
d) so’roq hosil qiluvchi vositalarga ko’ra larq qiladilar.
Mashqlarni bajarishda shu uch xususiyatni nazardan soqit qilmaslik kerak. 87-mashq oson ko’rinsa-da, ikkinchi gapdan boshlab biroz chuqurroq o’ylanmasa, o’quvchi g'alizjumlalartuzibqo’yishi mumkin. Masalan: Quyosh olov seli purkaydimi? kabi. Aslida, Quyosh nima purkaydi? shaklida bo’lishi kerak. Demak, darak gap so’roq gapga aylantirilayotganda qo’shimcha so’zlardan ham foydalanish lozim. Shu kabi ko’rinishi oson, lekin bajarishda sinchkovlik talab qiladigan gaplarni qobiliyatli o’quvchilarga qo’shimcha topshiriq sifatida berish mumkin. Baholashda esa javoblar sharhlanishi kerak.