5- ma’ruza tasviriy statistika ko’rsatkichlari

5.5. Nisbiy ko’rsatkichlarning turlari.

Nisbiy miqdorlarning mazmuni, ya`ni voqealikning qanday tomonini ta`riflashi va hisoblash usuliga qarab ularni quyidagi tasnif guruhlariga ajratish mumkin (3.5-tarh).

To’plam tuzilishi va undagi siljishlarni tasvirlovchi nisbiy ko’rsatkichlar.

Birinchi guruh nisbiy ko`rsatkichlari murakkab obyekt yoki to`plamning tuzilishi va uning farqlarini umumlashtirib ta`riflaydi. Tuzilish nisbiy miqdorlari ayrim unsur (qism)larning umumiy to`plamdagi (murakkab obyekt hajmidagi) salmog`i yoki hissasiqanday ekanligini aniqlaydi. Buning uchun ayrim unsur (qism) hajmi umumiy to`plam hajmi bilan taqqoslanadi, ya`ni:

S_i = n_i / n_i Bu holda  S_i = 1.

Agarda salmoq yoki hissalarni foizda ifodalasak:

S_i = n_i∙100 / n_ibu holda  S_i = 100.

Bu yerda:

n_i - i - unsur (qism)ning hajmi;

n_i=N - to`plam (murakkab obyekt)ning umumiy hajmi;

S_i – i-unsur(qism)ning salmog`i yoki hissasi.