Masala1.
(5,1,3) nuqtadan o’tuvchi va i + 4j – 2k vektorga parallel to’g’ri chiziqning vektor tenglamasi va parametr tenglamasini tuzing.
To’g’ri chiziqda yotgan boshqa ikkita nuqta toping.
Bu yerda r0 = (5,1,3) = 5i + j + 3k va v = i + 4j – 2k, shunday qilib tenglama quyidagicha hosil bo’ladi
Yoki parametrik tenglama
t ni 1 deb olsak x = 6, y =5 va z=1 ni beradi, (6,5,1) chiziqda nuqta, t = -1 nuqtani olsak (4,-3,5) nuqtani beradi.
Vektor tenglama va bir chiziq parametrik tenglamalar noyob emas. Biz nuqtasini yoki bir parametr o'zgartirish yoki boshqa parallel bo'lgan vektor tanlasak, so'ngra tenglamalar o'zgaradi. Agar misol uchun (5,1,3) o'rniga, biz o'rnak 1 nuqta (6,5,1) tanladik, keyin chiziq parametrik tenglamalari quyidagicha bo’ladi
Agar (5,1,3) nuqtada qolsak, lekin o’sha parallel 2i + 8j – 4k, biz quyidagi tenglamalarga erishamiz
Agar v vektor (a, b, c) L chiziqni tasvirlashda ishlatilsa, a,b,c raqamlar L ning yo’nalish raqamlari hisoblanadi. Har qanday v ga parallel vektor qo’llanilsa bo’lar ekan, boshqa a,b,c ga proportsional sonlar L ning yo’nalishini ifodalashda qo’llanilsa bo’ladi.
L ni tasvirlashni boshqa yo’li t ni tenglama 2dan olib tashlash. Agar a,b, yoki c ning birortasi 0 ga teng bo’lmasa, t uchun har bir tenglamani bir biriga tenglab ishlashimiz mumkin va quyidagida ega bo’lamiz
Bular L ning simmetrik tenglamasi deb hisoblanadi. Etibor bering, Tenglama 3 dagi a,b,c raqamlar L ning yo’nalishari hisoblanadi, qaysiki L ga parallel vektorning qiymatlari. Agar a,b,c ning birortasi 0 bo’lsa, haliyam biz tni olib tashlashimiz mumkin. Masalan, agar a = 0 bo’lsa, biz L ning tenglamasini quyidagicha yozishimiz mumkin.
Bu L chiziq x = x0 tekislikdagi yotadi degan manoni bildiradi.
Masala 2
A (2, 4, -3) va B(3, -1, 1) nuqtalardan o’tuvchi chiziqning parametrik va simmetrik tenglamalarini toping.
Qaysi nuqtada chiziq xy – tekislikni kesib o’tadi.
Javobi
Bizda vektorning to’g’ri chiziqqa parallel ekanligi berilmagan, lekin kuzatuvlar natijasida quidagilarga erishamiz
Bu yo’nalishning raqamlari a = 1, b = -5, c = 4. Agar (2,4,-3) ni P0 deb olsak. Parametrik tenglamalar quyidagilarga teng ekanligi chiqadi.
va simmetrik tenglamalar
Z = 0 bulganda chiziq xy – tekislikni kesib o’tadi. Z = 0 qilsak biz quyidagilarga erishamiz
Bizda , javoblari mavjud va shuning uchun to’g’ri chiziq xy – tekislikni
nuqtada kesib o’tadi.
Shunday qilib, masala 2 dagi muzokara L chiziqning yo’nalish raqamlari va P0(x0,y0,z0) va P1(x1,y1,z1) lar x-x0, y-y0, va z-z0 shuning uchun ham L ning simmetrik tenglamalari
Bazida bizga faqat chiziqni emas, balki chiziq segmentini tafsiloti kerak bo’ladi. Misol uchun, qanday qilib biz Masala 2 dagi chiziqni AB segmenti tasvirlay olamiz? Agar masala 2 dagi (a) savolda t = 0 qilib olsak, biz (2,4,-3) va t = 1 qilib olsak, (3,-1,1) nuqtalarga ega bo’lamiz. AB chiziq segmenti parametrik tenglamalar bo’yicha quyidagicha tasvirlanadi
Yoki,
Bizga masala 1dan malumki, r0 vektori bo’ylab, v vektori yo’nalishi bo’yicha vektorning tenglamasi r = r0 + t
Do'stlaringiz bilan baham: |