4. Sug’oriladigan yerlarda kuzgi bug’doy hosildorligiga sug’orish tartibini ta’siri doc

Ekish usullari. Kuzgi bug’doy qatorlab (qator oralari 15 sm), tor qatorlab (qator oralari 7,5 sm), ikki tomonlama qatorlar kesishtirilgan usullarda ekiladi. Tor qatorlab ekish ilg’or usul hisoblanadi. Bunda o’simliklar maydonda bir tekis taqsimlanadi. Tuproqda yetarli namlik va oziqa moddalar bo’lganda ular yaxshi o’sadi, rivojlanadi, yorug’likdan, namlikdan, oziqa moddalardan yaxshi foydalanadi, bir-birini qisib qo’ymaydi, tuplanishi va mahsuldorligi yuqori bo’ladi. Bunda o’simliklar begona o’tlar tomonidan kam qisiladi, tuproqdan namlik kam bug’lanadi.
Keyingi yillardagi tajribalar kuzgi bug’doyni ang’izga ekadigan seyalkalar bilan ekish yaxshi natijalar berishini ko’rsatdi. Ang’izga ekadigan SZS-9 seyalkasida ekish, diskali soshnikka ega SUK-24 ekishga nisbatan 2-6 s/ga qo’shimcha hosil olishga imkon bergan.
Ekish me’yorlari. Ekish muddatlari ham ekish me’yorlariga ta’sir ko’rsatadi. Ekish optimal muddatlardan kechikkanda ekish me’yori oshiriladi. Kech ekilgan
o’simliklarda tuplanish koeffisiyenti urug’larning unib chiqishi kam, kuzgi–qishki noqulay sharoitlarga chidamliligi esa past bo’ladi.
Samarqand qishloq xo’jalik institutida o’tkazilgan tajribalarda unumli bug’doy navi 20.09; 10.10; 1.11 muddatlarda ekish me’yori 3,0 mln/ga bo’lganda
66,2; 70,6; 63,6 s/ga, 4,5 mln/ga ekilganda 63,6; 77,6; 67,5 s/ga hosil olingan.

Hozirgi paytda O’zbekistonning sug’oriladigan yerlarida ekish me’yorlari gektariga 3,0-4,5; 6,0 mln/ga urug’ hisobida tavsiya qilinmoqda.

Urug’larni ekish chuqurligi.

Kuzgi bug’doy nisbatan urug’larni chuqurroq ekishni talab etadi. Urug’lar chuqur ko’milganda tuplanish tuguni ham chuqur joylashadi va o’simlikning qishga chidamliligi ortadi.

Unib chiqayotgan maysaga tuproqning qarshiligi uning mexanik tarkibiga bog’liq bo’ladi. Maysalarning unib chiqishga ayniqsa og’ir loy tuproqlar ko’p qarshilik qiladi. Shuning uchun og’ir loy tuproqlarda urug’lar 4-5 sm chuqurlikda ekiladi, o’rtacha qumoq tuproqlarda urug’lar 5-6 sm, yengil tuproqlarda 7-8 sm chuqurlikda ekiladi. Tuproqning yuza qatlami juda qurib ketganda urug’lar yengil tuproqlarda 8-10 sm chuqurlikda ekilishi mumkin.