4-modul. Intrenet- global kompyuter tarmog’I 9-Mavzu: Internet tarmog’ining tuzilishi Reja

Tezlik, kbit/s	Kichik tezlik, kbit/s	Dupleks	Liniya
Modulyasiya
V.21	0,3	-	CP	K	FSK
Bell 212 A	1,2	-	C	K	DPSK
V.22	1,2	0,6	CP	K,2	DPSK
Bell 103	0,3	-	C	K	-
V.23	1,2/0,075	0,6/0,075	A	K	-
V.22 bis	2,4	1,2	CP	K	QAM
V.32	9,6	4,8	C3	K, 2	QAM, TCM
V.32 bis	14,4	12; 9,6; 7,2; 4,8	C3	K, 2	TCM
V.32 bis	14,4	16,8	C3	K, 2	TCM

Izoh:

1. 
   Dupleks: C - simmetrik, A - asimmetrik, V - chastotali bo’lak, 3 -bekor qilish, P - yarim dupleks;
   
2. 
   Layn: K - o'zgaruvchan, 2 ta ajratilgan ikki simli, 4 ta to'rt simli.
   

V.22 dan boshlab, uzatish bayonnomalarida madumotlami kodlashning murakkab usullari ishlatiladi, ularda har bir vaqt oralig'ida ma’lumotlar elementi, modulyatsiya qilinayotgan signal parametrining ikkita emas, balki katta sondagi qiymatlari bilan tasvirlangan. Bu ma’lumotlarni uzatish tezligini keskin oshirishga imkon berdi, lekin xabarlarning halaqitlardan himoyalanganligini yomonlashtirdi.

Garchi demodulyatsiyada bajariladigan signalni filtirlashda halaqitlardan himoyalanganlik ortsada, lekin bu aloqa kanalidagi halaqit va shovqinlardan kelib chikuvchi ma’lumotlarni uzatish xatoliklarini samarali to'g'rilash uchun yetarli bo'lmadi. Shuning uchun o'tgan asr 80 —yillarining o'rtalarida, ko'plab zamonaviy modemlarda ishlatilayotgan yanada ta’sirchanroq MNP turidagi xatoliklardan himoya qilish bayonnomalari taklif yetildi. Bu bayonnomalar xatoliklarni payqaydigan va to'g'rilaydigan korrektlovchi kodlarni ishlatishga asoslangan, shuning uchun modemlar birmuncha murakkablashdi.

Shu bayonnomalar bilan, ma’lumotlarni uzatish tezligini sezilarli oshirishga imkon beruvchi ma’lumotlarni siqish funksiyasini tatbiq qilish bilan bog'langan modemlarni mukammallashtirish ko'zda tutilgan. Ma’lumotlarni siqish prin tsipi ma’lumotlar oqimini taxlil qilish, uzatilayotgan blokdagi tez—tez uchrab turadigan belgilarni kam uchraydigan belgilarni kodlash uchun ishlatiladigan kodlarga nisbatan kichik uzunlikdagi ikkilik kodlari bilan almashtirish hamda takrorlanayotgan belgilar ketma—ketligini aniqlash va ularning o'rniga qisqa blok—tavsifchilarni uzatishga asoslangan.

NMP1—NMP10 tipidagi bayonnomalar keyingi yillarda LAMP (Link Assess Prosedure for Modem) V.42, V.42 bis bayonnomalari tomonidan siqib

chiqarilmoqda, ular xatoliklarni tug'rilashni va ma’lumotlarni siqishni yanada samaraliroq bajarishni ta’minlaydi.

Ma’lumotlami uzatish standartlari jadvalida keltirilganlaridan eng samaralisi V.34 ( V.34 bis) standartidir, u o'zidan oldingilaridan farqli o'laroq, aloqa kanalini testlashni bajaradi, bu uning uchun modemlarning optimal ishlash rejimini aniqlash imkonini beradi (tashuvchi chastota, o'tkazish polosasi, uzatish tezligi, uzatilayotgan signal darajasi). Shu standartga mos ravishda boshlang' ich ulanish minimal 300 bit/s tezlikda amalga oshiriladi — bunday aloqa hattoki eng past sifatli liniyalarda ham mumkindir. Keyinchalik, aloqa kanalining ikkala uchida modemlarni identifikasiya qilish amalga oshiriladi, xatoliklarni to'g'rilash va ma’lumotlarni siqish bayonnomalarini ta’minlash imkoniyati, ishlatilayotgan modulyatsiya tipi aniqlanadi va ma’lumotlarni uzatishning samarali tezligi tanlanadi.

Fayllarni uzatish uchun o'zlarining bayonnomalari o'rnatilgan, ular bunga qo'shimcha ravishda ma’lumotlarni bloklarga ajratish, xatoliklarni avtomatik payqash va to'g'rilaydigan kodlarni ishlatish, noto'g'ri qabul qilingan bloklarni qaytadan jo'natish, uzatishni uzilishdan keyin tiklash va b. jarayonlarni reglamentlaydi. Bu guruhning eng keng tarqalgan bayonnomalari, jumladan Xmodem, Ymodem, Kemeit, Zmodem bayonnomalarini misol qilib keltirish mumkin. Zmodem hozir eng keng tarqalgan fayllarni uzatish bayonnomasidir va to'liq asos bilan ishlatish uchun tavsiya etilishi mumkin.

Faks—modemlar yoki modemlarining tavsiflari

4-jadval

Model	Yas alishi	Ishlash tezligi	qo'shimcha vazifalari
1	2	3	4
Zyxel	Ichk	14400,16800	NAA,Avtojavob beruvchini 4 ta
U— 1496 V	i	faks 14400	rejimi
Zyxel	Tas	14400,16800	NAA,Avtojavob beruvchini 5 ta
U—1496 ye	hqi	faks 14400	rejimi
Zyxel	Tas	28800, faks	NAA,Avtojavob beruvchini 7 ta
Omni 288S	hqi	14400	rejimi, ISDN interfeysi
Zynel	Tas	28800, faks	NAA,Avtojavob beruvchini 7 ta
yelite 2864	hqi	14400	rejimi, ISDN interfeysi
Zyxel	Pos	14400,16800	NAA,Avtojavob beruvchini 4 ta
U—1496P	ket	faks 14400	rejimi
Sporster 28800	Ichk i	28800,faks 14400

Sourier DS 28800	Ichk i	28800, faks 14400
Sporster 14400	Tas hqi	14400,faks 14400
Sporser 14400	Tas hqi	28800,faks 14400
Sourier DS 28800	Tas hqi	28800,faks 14400
GVSF— 1128V	Ichk i	14400,faks 14400	NAA, ovozli vazifalar
GVSF— 1128HV	Tas hqi	28800, faks 14400	NAA, ovozli vazifalar
1DS— 14496 9600	Tas hqi	14400,faks 9600	NAA, ovozli vazifalar

Axborotni uzatish vaqtining uning sig'imga va ma’lumotlarni uzatish

tezliliga bog'liqligi

5-jadval

rp • • Taxminiy ob’yekt	Fayl sig'imi	Ma’lumotlarni uzatish tezligi, Kbit/s
		6	1 4,4	28, 8	33 ,6	64	2 000
Matnnig bir sahifasi	5 Kbayt/s	,5s	5 s	2,5 s	2s	1, 1s	0 ,04s
Grafikali lavha	30Kbayt	5s	3 0s	15s	12 s	7s	0 ,22s
Raqamli fotografiya	150Kbayt	25s	1 50s	75s	60 s	35 s	1 ,1 s
6 sahifali gazeta	1 Mbayt	5 min