4-Mavzu. Yovuz g‘oyalar, ularni mafkuraviy yо‘llar bilan odamlar ongiga singdirish mumkinligi Vayronkor g’oyalar

G‘oyaviy yangilanish esa tarixiy, an’anaviy ildizlarga ega bo‘lgan milliy-ijtimoiy, ilmiy g‘oyalarning davr talablari asosida yangi mazmun bilan boyitilishi, yangi talablarga moslashtirilishini o‘zida ifoda etadi. G‘oyaviy vorislik o‘z ma’no-mazmuniga ko‘ra hamma davrlarda ham birdek o‘z dolzarbligini yo‘qotmaydigan va o‘zida muhim xususiyatlarni saqlab qola olgan g‘oya va mafkuralarda o‘z aksini topadi, bular ilmiy, diniy, ijtimoiy-siyosiy, milliy g‘oyalardir. Masalan, Demokritning atomlar haqidagi ta’limoti keyinchalik atomlar haqidagi nazariyani keltirib chiqargan bo‘lsa, yakkaxudolik haqidagi dastlabki diniy qarashlar nasroniylik, iudaizm, islom kabi diniy ta’limotlarga asos bo‘ldi. Mustaqillik, ozodlik, adolatparvarlik, tinchlik kabi ustivor umuminsoniy g‘oyalar o‘z mohiyatiga ko‘ra insoniyat tarixida hamma zamonlarda ham qanchalik ziddiyatli sharoitlarda bo‘lsada, bezavol xalos bo‘lib, yana ijtimoiy hayotning eng ustivor g‘oyalari sifatida saqlanib qoladi, chunki ular bashariyatga daxldor bo‘lgan, ularning tabiiy-ma’naviy –ruhiy intilishlarini ifoda etadigan fenomendir.

Poydevori baland va baquvvat bo‘lgan bino girdob bo‘lganda ham, buron turganda ham, dahshatli zilzilada ham qulamasdan mustahkam va sobit turganidek ma’naviy, ahloqiy, falsafiy, ilmiy zamini mustahkam bo‘lgan, fan qonunlari va ularning ilmiy xulosalariga, so‘nggi yutuqlariga asoslangan mafkura ham umri boqiydir. Bizning milliy istiqlol mafkuramiz ana shunday mafkura bo‘ladi. Uzoq tarixga va buyuk g‘oyalarga ega bo‘lgan milliy va umuminsoniy qadriyatlar O‘zbekiston milliy istiqlol mafkurasining ma’naviy, ilmiy poydevoridir.

Hozirgi davrning nixoyatda murakkab va mas’uliyatli vazifasi – O‘zbekistonning milliy istiqlol mafkurasini yaratish juda katta aql-idrok va tafakkurni, ilmiy-nazariy bilimni, boy hayotiy tajribani, jamiyatning taraqqiyot qonunlarini bilishni, mamlakatimizning nafaqat o‘tmishi va hozirgi davri, balki istiqbolini ham ilmiy fahmlashni taqozo etadi. Buning uchun ilmiy-nazariy, intellektual kuchlarning, siyosiy-ijtimoiy fanlari vakillari, davlat va jamoat arboblari, adabiyot ahli, xullas, jamiyatimizning turli tabaqalarining o‘zaro hamkorlikdagi say-harakati darkor bo‘ladi.

1¹ Ўша жойда. 52 бет.

2² Каримов И.А. . Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари. Тошкент, “Ўзбекистон”, 1997. 66- бет.

3³ Каримов И.А.. Миллий истиқлол мафкураси – халқ эътиқоди ва буюк кележакка ишончдир. Тошкент, “Ўзбекистон”, 2000 й. 11-бет.

1¹ Абу Наср Форобий. Фозил одамлар шахри.- Т.: Абдулла Кодирий номидаги халк мероси нашриёти.

1993 йил, 188-бет.