4-mavzu. O`Rta osiyodagi dastlabki va temuriylar davrigacha bo`lgan iqtisodiy g’oyalar

 
XULOSA 
Milliy iqtisodiy tafakkurning shakllanishida Markaziy Osiyodagi donishmandlarning 
hamda, xalq og`zaki ijodi namunalarining ahamiyati shubhasiz muhim o`rin tutadi. Bunday 
g`oyalar shakllanishining asosini "Avesto" dagi tarixiy boy manba tashkil etadi. Keyingi 
bosqichni esa islom ta'limotining O`rta Osiyoga yoyilishi bilan bog`lash mumkin. Jumladan, 
Markaziy Osiyodagi iqtisodiy g`oyalarning ravnaq topishida Burhoniddin al-Marg`inoniyning 
"Hidoya" asaridagi iqtisodiy fikrlardir. Keyingi bosqichda esa, IX-X-asrdagi iqtisodiy g`oyalar 
rivojida muhim hissa qo`shgan qomusiy allomalar Farobiy, Ibn Sino, Beruniy hamda Yusuf Xos 
Hojibning fikr va qarashlari muhim hisoblanadi. Umuman olganda o`sha davrdagi iqtisodiy 
g`oyalarning xususiyatlariga quyidagilar kiritish mumkin: 

---

1. Iqtisodiy qarashlar fikrlar va g`oyalar asosan faylasuflar, diniy arboblar tomonidan 
bayon etilgan. 
2. Nazariy tadqiqotlar esa cheklangan tor, sodda 
yondashuvlar asosida 
umumlashtirilgan. 
3. Takror ishlab chiqarish jarayonida natural xo`jalik munosabatlarining ustunligi 
egallagan. 
4. Ekstensiv takror ishlab chiqarishning ustunvorligi davom etgan. 
5. Qo`shimcha mahsulot yaratishning vosita usul va shakllarini ijtimoiy hayotga tadbiq 
etish ta'mirlangan. 
Xalq og`zaki ijodida esa mehnat taqsimotining o`rni mol-mulkning ko`payishi uchun 
asos bo`lib xizmat qilishi ta'kidlangan. Donishmandlarning iqtisodiy g`oyalarida esa, zamonaviy 
dun-yoqarashning umumbashariy mezonlari qayd etilgan. Shuningdek, mulkdorlikning yuksak 
ma'naviyat bilan uyg`unlashishi zarurligi bayon etilgan. Hayotga, mehnatga, mulkka hamda 
yerga bo`lgan munosabatning umumbashariy mezonlarga asoslanishiga undaydi. Har bir shaxs 
va oila farovonligi jamiyat va davlat kuchli va qudratli bo`lishiga zamin yaratishi asoslanadi.