4 мавзу. Материал харажатлари ҳисоби reja Материалларни бошқариш жараёнини тушунишга 2Материалларни ҳисобга олишнинг узлуксиз ва даврий тизимини фарклашга 3Ишлаб чикаришга бериладиган материаллар кийматини баҳолаш

Материалларни қабул қилиш

Материал буюртмасининг нусхаси
Материалларни қабул қилиш бўлинмаси
Қабул қилинган товарларни ҳисобга олиш китоби
Омбор
Бухгалтерия

Материалларни қабул қилиш

Материал товарларни қабул қилиш бўлимига етиб келганда, бўлим ходими шу материалга тегишли харид қилиш учун берилган буюртма рақами, миқдори, сифатини текширади. Материал тўғрисидаги тўла ахборот материал олингани тўғрисидаги хабарномага ёзилади, сўнгра материал омборга юборилади. Омборда юкни кўздан кечиришади, товар етказиб берувчи тўлдирган, юкка қўшиб юбориладиган ҳужжатдаги маълумотларга, буюртма нусхасига солиштирилади.

Материалнинг сақланиши

Омбор ходими жавобгарлиги
фойдаланиш учун олишга қулай бўлиши
сифати бузилишидан сақланиши
ёнғин ва ўғирлашдан ҳимояланган бўлиши
тежамли сақланиши учун

Материалларни ишлаб чиқаришга бериш

Ишлаб чиқариш дастури
Режалаш-тириш бўлими
Омбор
Бухгал-терия
Мате-риаллар-га талаб

Ишлаб чиқариш цехларига берилган материаллар тегишли хужжатлар билан расмийлаштирилади. Бу хужжатлар қуйдаги вазифаларни бажаради:

омбор ходимларига материалларни чиқариш учун асос
омбор ҳисоби карточкаси ва бош китобга харажат сифатида қайт қилиш учун асос

МАТЕРИАЛЛАРНИ ҲИСОБГА ОЛИШ ТИЗИМИ

Узлуксиз тизим
Даврий тизим

Даврий тизим

Йил давомида материал заҳиралар ҳисоби батафсил олиб борилмайди, йил охирида эса заҳираларнинг ҳақикатда қанчалик мавжудлигини аниқлаш учун инвентаризация ўтказилади. Ишлаб чиқаришда сарфланган материалларнинг таннархини инвентаризация тугамагунча аниқлаб бўлмайди.

ДАВРИЙ ТИЗИМДА МАТЕРИАЛЛАРНИНГ ТАННАРХИНИ АНИҚЛАШ ҚУЙИДАГИЧА АМАЛГА ОШИРИЛАДИ:

Давр бошида материаллар қолдиғи + Шу даврда харид қилинган материаллар - Ҳисобот даври охирида материаллар қолдиғи = Омбордан ишлаб чиқаришга берилган материалларнинг таннархи

Даврий тизимнинг

Авфзалликлари:

• жисмоний меҳнат талаб қилмайди;
• ҳисоб ишларини юритиш учун қулай.

Камчиликлари:

• жорий пайтда қанча заҳира мавжудлиги тўғрисида батафсил ёзувларнинг йўқлиги;
• моддий заҳираларга сарфланган маблағни назорат қилиш имкониятининг чекланганлиги;
• Захирани бошқариш учун маълумотларнинг етишмаслиги;
• Сотилган маҳсулот таннархининг ноаниқлиги.