4-mavzu. Kredit riski

(4) (PV joriy qiymat)
Bu yerda: K - kredit miqdori;
r=i*100% - foiz stavkasi;
R – to‘lovlarni talab etilgan hajmi;
n – to‘lovlarning umumiy soni.
Olingan formulani avtomobil sotib olish misoliga tatbiq etamiz. Sonlarni qo‘ygan holda
K = 5000; r = 1%; n = 3 · 12 = 36,
Kalkulyator orqali to‘lov hajmini osongina topamiz
R = 166,07.
Ta’kidlash joizki, to‘lovlarning umumiy qiymati quyidagicha:
36 · 166,07 = 5978,52
2-misol. 100000 sh.b. miqdoridagi kredit yiliga 12 % miqdorida besh yilga beriladi. Kredit bo‘yicha foizlar har yarim yil oxirida to‘lanishi kerak. Agar jamg‘armaga to‘langan to‘lovlar bo‘yicha foizlar yillik 8 % miqdorida hisoblanadigan bo‘lsa, qarzni qaytarish jamg‘armasiga kerakli to‘lov miqdorini toping. Uchinchi yil oxiriga kelib jamg‘armaning hajmi qancha bo‘ladi?
Yechish. Jamg‘arma to‘lovlari bo‘yicha foizlar yiliga 8 % yoki 4 % yarim yillik miqdorida hisoblanadi, bunda beshinchi yilning oxirida 100000 sh.b. miqdorida mablag‘ qolishi uchun to‘lovlar miqdori teng bo’lishi kerak va (bo’lajak qiymat (FV)) formuladan quyidagi formulani hosil qilamiz va hisoblaymiz:
(5)
bu yerda, Kt = 100000 sh.b., i = 0,04; n = 10 — to‘lov soni, shunda
Har yarim yilning oxirida qarzga bo‘lgan foiz 100000 sh.b.dan 6%, ya’ni, 6000 sh.b. qarz bo‘yicha jami yarim yillik xarajatlar:
8329,1 + 6000 = 14329,1 sh.b.
Uchinchi yilning oxirida formuladan kelib chiqib:
.
Ma’lumki, keltirilayotgan qarzni qaytarish usuli – jamg’armani yaratish – qarzdor uchun foiz stavkasi qarz uchun to‘lovlarning foizidan katta bo‘lganda foydalidir.
Valyuta riski xalqaro korxonalar va bank muassasalari tashkil etish hamda ularning faoliyatini diversifikatsiyalash bilan bog‘liq bo‘lib, valyuta kurslari tebranishlari natijasida moliyaviy yo‘qotishlar yuzaga kelish ehtimolini o‘zida aks ettiradi. Bunda valyuta kurslarining o‘zgarishi naqd pul oqimlarining doimiy ravishda mamlakatdan mamlakatga ko‘chishi, valyutaning ichki qiymati o‘zgarishi, spekulyatsiya kabi omillar ta’sirida sodir bo‘ladi.