4-mavzu: korxona-tadbirkorlikning tashkiliy ko’rinishi. Reja korxona tushunchasi va uning belgilari

Aktsiyadorlik jamiyatining huquqiy holati. Ustav fondi jamiyatning aktsiyadorlarga nisbatan majburiyatlarini tasdiqlovchi muayyan miqdordagi aktsiyalarga taqsimlangan xo’jalik yurituvchi sub`ekt aktsiyadorlik jamiyati deb hisoblanadi.
Jamiyat qonun hujjatlarida taqiqlanmagan faoliyatning har qanday turlarini amalga oshirish chog’ida huquqlarga ega bo’ladi va majburiyatlarni o’z zimmasiga oladi.
Jamiyat yuridik shaxs hisoblanadi va o’zining mustaqil balansida hisobga olinadigan alohida mol-mulkiga ega bo’ladi, o’z nomidan mulkiy va shaxsiy nomulkiy huquqlarni olishi hamda amalga oshirishi, zimmasiga majburiyatlar olishi, sudda da`vogar va javobgar bo’lishi mumkin.
Jamiyat davlat ro’yxatidan o’tkazilgan paytdan boshlab yuridik shaxs huquqlarini qo’lga kiritadi. Jamiyat, agar uning ustavida boshqacha qoida belgilanmagan bo’lsa, cheklanmagan muddatga tuziladi.
Jamiyat belgilangan tartibda O’zbekiston Respublikasi hududi va undan tashqarida bankda hisob varaqlar ochishga haqlidir. Jamiyat o’z firma nomiga ega bo’ladi, bu nom firmaning tashkiliy-huquqiy shakli va to’rini (ochiq yoki yopiq) aks ettirishi kerak. Aktsiyadorlik jamiyati ochiq yoki yopiq bo’lishi mumkin. Ochiq aktsiyadorlik jamiyatining muassislari tarkibiga kiruvchilarning eng kam soni cheklanmaydi, yopiq aktsiyadorlik jamiyatining muassislari esa kamida uch shaxsdan iborat qilib belgilanadi. Jamiyatning har bir muassisi uning aktsiyadori bo’lishi lozim.
Ochiq aktsiyadorlik jamiyati Qatnashchilari o’zlariga tegishli aktsiyalarini o’zga aktsiyadorlarning roziligisiz boshqa shaxslarga berishi mumkin bo’lgan aktsiyadorlik jamiyati ochiq aktsiyadorlik jamiyati deb hisoblanadi. Ochiq aktsiyadorlik jamiyati o’zi chiqarayotgan aktsiyalarga ochiq obuna o’tkazishga va qonun hujjatlarining talablarini hisobga olgan holda ularni erkin sotishga haqlidir.
Ochiq aktsiyadorlik jamiyati o’zi chiqarayotgan aktsiyalarga yopiq obuna o’tkazishga haqli, jamiyat ustavida va qonun hujjatlarida yopiq obunani o’tkazish imkoniyati cheklab qo’yilgan hollar bundan mustasno. Ochiq aktsiyadorlik jamiyati aktsiyadorlarining soni chegaralanmaydi.