4-Mavzu: Etnomadaniyatning shakllanishida xalq о‘yinlarining о‘rni

«Olomon» о‘yini.

О‘yinda istalgancha bola qatnashish mumkin. О‘yinda boshqaruvchi tanlanadi. Qolganlar uning atrofida aylana hosil qilib turadilar. Boshqaruvchining ishorasi bilan bolalar chapak chalib, xakkalab yuguradilar. Ular yugurayotganda boshqaruvchi belbog‘ni tashlaydi. Bolalar belbog‘ni ilib oladilar. Jihozlar: milliy kiyimlar, belbog‘. О‘yin vaqti: 20 daqiqa.


«Uloq» о‘yini.

О‘quvchilar ikki jamoaga bо‘linib, diametri 6-8 metrli aylana chizig‘ini tashqarisida turadilar. Aylana о‘rtasida turgan boshqaruvchi aylanaga tо‘pni tashlaydi. О‘quvchilar tо‘pga yugurishib, uni tutib olishga va aylanadan tashqariga qochishga intiladilar. Bunda bolalar bir — birlarining qо‘llaridan tо‘pni yulqib olishlari ham mumkin. Jihozlar: milliy kiyimlar. jamoalar uchun belgilar, latta koptok. О‘yin vaqti: 15-20 daqiqa.


«Darvozalar» о‘yini.

О‘yinda о‘quvchilar soni cheklanmaydi. Arqon tortiladi yoki yо‘g‘onligi 10 sm, uzunligi 4-5 metr chiziq о‘tkaziladi. О‘quvchi shu chiziqdan arqonda yurgandek yuradi, uning ustida raqs harakatlarini bajaradi hamda kо‘zini boylab yuradi. Arqondan yiqilmay о‘tgan о‘quvchi g‘olib hisoblanadi. О‘yin paytida musiqa yangraydi. Jihozlar: bolalar karnay va surnaylari. О‘yin vaqti:10-15 daqiqa.

Mustaqillik tufayli milliy qadriyatlarimiz qayta tiklandi. Bu haqida Prezidentimiz Islom Karimov alohida tо‘xtalib о‘tganlar: «Xalqni ma’naviy yuksaltirish insonning axloqiy va jismoniy takomilidir. Bu masalalar alohida qunt va sabotni, kishilarga nisbatan alohida e’tibor va g‘amxо‘rlikni talab qiladi. Inson hayotining bu nozik va murakkab tomonlari bilan qadriyatlarga tо‘la milliy tarixiy an’analar bilan umuminsoniy, ma’naviy boyliklar bilan hisoblashmaslik jamiyatimizga qanchadan-qancha zarar keltirdi. Binobarin bu kamchiliklarni tuzatish uchun juda katta mehnat qilish kerak.

Madomiki, о‘z tarixini bilgan, undan ruhiy quvvat oladigan xalqni yengib bо‘lmas ekan, biz haqqoniy tariximizni tiklashimiz, xalqimizni, millatimizni ana shu tarix bilan qurollantirishimiz zarur».¹

Mavzuga oid tayanch tushuncha va iboralar