4-Ma’ruza mashg’uloti. Mavzu: Registrlar, Xotira va uning ishlash imkoniyatlari. Reja

Ichki xotiralar.
Kompyuterni oʻchirilsa, bunday xotiralardagi maʻlumotlar xam 
(doimiy xotiradagidan tashqari) oʻchib ketadi.Tezkor xotira kompyuterning muhim 
qismi boʻlib, protsessor undan amallarni bajarish uchun dastur, berilganlarni oladi va 
amalni bajarib, natijani yana unda saqlaydi. Shuni alohida tahkidlash lozimki, 

---

kompyuter oʻchirilsa, tezkor xotirada saqlanayotgan dasturlar va berilganlar yoʻq 
boʻlib ketadi. Shuning uchun ularni qattiq diskda yoki disketalarda saqlab qolish kerak. 
Doimiy xotira.
Kompyuterlarda berilganlar unga avvaldan joylashtirilgan 
doimiy xotira
(BIOS-Basic Input- Output System-kiritish chiqarishning asosiy tizimi) 
mavjud. Bunday xotiradan faqat oʻqish mumkin. Shuning uchun ham u ROM (Read 
Only Memory-faqat oʻqish uchun) deb ataladi. IBM C kompyuterlarda bu xotira 
kompyuter jihozlarini ishlashini tekshirish, amaliyot tizimini boshlangʻich 
yuklanishini tahminlash, qurilmalarga xizmat koʻrsatishning asosiy funksiyalarini 
bajarish uchun ishlatiladi. 
Kesh xotira.
Kesh xotira 
kompyuter ishlash tezligini oshirish uchun ishlatiladi. 
U tezkor xotira va mikroprotsessor orasida joylashgan boʻlib, uning yordamida amallar 
bajarish tezkor xotira orqali bajariladigan amallardan ancha tez bajariladi. Shuning 
uchun kompyuter xotirasining koʻproq ishlatiladigan qismi nusxasini kesh xotirada 
saqlab turadi. Mikroprotsessorning xotiraga murojaatida, avvalo, kerakli dastur va 
berilganlar kesh xotirada qidiriladi. Berilganlarni kesh xotirada qidirish vaqti tezkor 
xotiradagiga nisbatan ancha kam boʻlgani uchun kesh xotira bilan ishlash vaqti ancha 
kam boʻladi. PENTIUM_2,3 kompyuterlarda kesh xotira hajmi 512 Kb ni 
tashkil qiladi. 
Videoxotira.
Videoxotira 
monitor 
ekraniga 
video 
maʻlumotlarni 
(videotasvirlarni) saqlab turish uchun ishlatiladi. Shuni aytish lozimki, videotasvirlar 
(ayniqsa rangli) kompyuter xotirasida koʻp joy egallaydi. Shuning uchun video xotira 
hajmi qancha katta boʻlsa, shuncha yaxshi albatta. Videoxotiraning 1 BBaytdan kam 
boʻlmagani yaxshi. 


