4-laboratoriya mashg‘uloti. Suvli so‘rim tayyorlash va tuproq kolloidlarini aniqlash

Ishni  bajarish  tartibi:

  Odatda  suvli  so‘rim  tayyorlangandan  keyin,  uning 

tarkibida  xlorid,  sulfat  singari  tuzlar  borligini  va  so‘rim  reaksiyasi 

sifat  analizi

 

o‘tkazish  bilan  aniqlanib,  so‘ngra 

miqdoriy  analizga

  o‘tiladi.  Bu  esa  analizlar 

---

uchun  yetarli  imkoniyat  bo‘lmagan  taqdirda  tuproqqa  qanday  zararli  tuzlar 

borligini  va  ularni  taxminiy  miqdorini  bilishga  yordam  beradi.  Shuningdek  to‘liq 

jihozlanmagan  yoki  reaktivlar  yetarli  bo’lmagan  laboratoriyalarda  ishni 

osonlashtiradi. 

a)  Buning  uchun  suvli  so’rimdan  probirkaga  3-4  ml  olib,  uning  ustiga  bir 

ikki tomchi fenolftalein eritmasidan tomiziladi. Hosil bo‘lgan pushti rangning och 

yoki to‘q bo‘lishiga qarab tuproq reaksiyasi (PH) aniqlanadi. 

b)  Suvli  so‘rimda  xlor  tuzlari  borligini  bilish  uchun  so‘rimdan  toza 

probirkaga 3-4  ml chamasi olib, ustiga 1-2 tomchi 10% li kumush nitrat (AdNO

3

) 

eritmasidan  tomiziladi.  Probirkada  hosil  bo‘lgan  pag‘a-pag‘a  oq  cho‘kma  xlorli 

tuzlar  birrikmasi  borligini  ko‘rsatadi.  Cho‘kmaning  ko‘p  ozligiga  qarab  xlor 

tuzining taxminiy miqdori aniqlanadi.