4-kurs 17. 05-guruh talabasi Isaqjonov Ilhomjonning Robototexnika fanidan Mustaqil ishi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O’RTA TA’LIM VAZIRLIGI

Farg’ona davlat universiteti

Fizika-matematika fakulteti

Informatika o’qitish metodikasi

4-kurs 17.05-guruh talabasi

Isaqjonov Ilhomjonning

Robototexnika fanidan
Mustaqil ishi

Raxbar: I.Tojimamatov.

Bajardi: I.Isaqjonov.

Mavzu:Analogli va raqamli signallarni uzatish va qayta ishlash.

Reja:

1.Signallar haqida tushuncha.

2.Analog va Raqamli signallar.

3.Signallarni qayta ishlash va uzatish.

1.Signallar haqida tushuncha.

Har kuni, odamlar elektron qurilmalar foydalanish duch keladi. Ularning holda, zamonaviy hayot mumkin emas. Biz televidenie, radio, kompyuter, telefon va boshqa narsalar multivarka haqida bormoqda. Avvalroq, bir necha yil oldin, hech kim signal turdagi har amaldagi birligi uchun ishlatiladi nima haqida o'ylagan. Endi so'z "analog", "raqamli", "raqamli" uzoq muhokamasida bo'ldi. bu signallarning Ba'zi turlari yuqori sifatli va ishonchli.

Raqamli uzatish ancha keyinroq analog ortiq ishlatilgan. Bu signal himoya qilish ancha oson bo'ladi, va o'sha paytda uskunalar, shuning uchun yaxshilandi emas edi, deb aslida tufaylidir. "Alohida" tushunchasi bilan doimiy ravishda har bir kishini yuzlar. Agar lotin so'zni tarjima bo'lsa, u bir "Süreksizlik" degan ma'noni anglatadi. uzoq fan venturing, biz raqamli signal usuli, deb aytish mumkin ma'lumot, uzatish o'rta-tashuvchi davrida bir o'zgarish o'z ichiga oladi. ikkinchisi barcha mumkin bo'lgan har qanday qiymati oladi. Bu, bir yonga ustida tizimini ishlab chiqarish uchun qaror qabul qilindi so'ng Endi diskret, yo'l yoqasiga ketadi. Ular izchil va barcha qismlarining bir-biri bilan chambarchas muloqotda. diskret tabiati butun aniq qarama-qarshi bo'lgan - har bir batafsil to'ldirilgan va maxsus yo'nalishlarga orqali boshqa ulangan.

SIGNAL- signal bir yoki bir necha tizimlarning kosmosda uzatiladi maxsus kodi hisoblanadi. Bu til keng tarqalgan.Axborot va kommunikatsiya signali sohasida xabarlarni jo'natish uchun ishlatiladigan har qanday ma'lumotlarni maxsus vositalarini chaqirdi. Bu yaratgan, lekin qabul emas mumkin, ikkinchisi Ahvoli zarur emas. signal xabar bo'lsa, uning "baliq ovlash" zarur hisoblanadi.Tasvirlangan kodi ma'lumotlar matematik funktsiyasi tomonidan belgilanadi. Bu parametrlar barcha mumkin bo'lgan o'zgarishlarni ta'riflaydi. elektron nazariyasi, bu model bir baza hisoblanadi. Bu shovqin, deb bir analog signal hisoblanadi. Bu uzatiladi kodi bilan o'zaro bepul va uni buzib vaqt funktsiyasi hisoblanadi.Maqola turlarini tasvirlab raqamli: signallari analog va raqamli. Shuningdek qisqacha bayon sub'ektning asosiy nazariyasi berilgan. Axborotlani chiqarish, qayta ishlash va uzatish ko’p masalalarni mohiyatini maxsuslashtirilgan axborot hisoblash tizimlarida turli xil vazifalarga tayinlaydi. Fizik tashuvchilardan axborotni chiqarib olish uchun asosiy vosita bu signal hisoblanadi. Signallarga misol sifatida telefon so’zlashuvini tashkil qiladigan mikrofon zanjiridagi tok, tasvirlani nurining yorqinligi orqali telivezordan qabul qilish, radiouzatgish antennasidagi tok va boshqa ko’pgina misollarni keltirish mumkin. Shundan kelib chiqgan holda, signal bu – amaliy jihatdan ko’p hollatlarda vaqt ichida oquvchi obektiv jarayondir. Axborot hisoblash tizimlarida o’zi tomonidagi jarayonning nazariyasini emas balki, signalning analitik ta’rifini matematik modellar yordamida amalga oshirish qaraladi. Ko’pgina hollarda barcha signallar aniq fizik koordinatalarda qiymatlari berilgan funksiya sifatida qaralib kelinadi. Bu ma’noda signallarni bir o’chovli (vaqtga bog’liq holda), tekislikda berilgan ikki o’lchovli (misol uchun xar xil tipdagi tasvirlarni), uch o’lchovli ( misol uchun fazodagi ob’ektlar) ni keltirish mumkin.Bunday signallarni matematik tavsiflanishi tegishli ravishda bir, ikki, va uch o’zgaruvchi bo’ladi. Albatta bu erda nafaqat skalyar funksiyalarni sifatida foydalanish emas balki ancha qiyin modellarini kompleks va vektor funksiyalarni qulay foydalanish mumkin. Signallarga raqamli ishlov berishdan maqsad turli o’zgartirishlar orqali ularni samaradorlik bilan uzatish, saqlash va axborotni ajratib olishdan iborat. Keying vaqtlarda keng rivojlangan signallarga raqamli ishlov berish usullari bir qator afzalliklarga ega: - umuman olganda signallarga ishlov berishning xar qanday murakkab algoritmlarini amalga oshirish mumkinligini amalga oshirish mumkinligini va ushbu signallarga ishlov berish algoritmlarini real vaqtda amalga oshirish imkoniyatini beruvchi elementlar bazasi borligi; - raqamli qurilmalar yuqori aniqlikda ishlov imkoniyatini beruvchi algoritmlarning yaratilganligi va mavjudligi;

- nazariy jixatdan uzatilayotgan xabarlarni xalaqitbardosh kodlardan foydalanib uzatish va saqlash saqlash natijasida xatosiz qayta tiklash imkoniyatining borligi raqamli signallarga xosdir. Yuqoridagi afzalliklarni amalga oshirish diskret signallar va elementar zanjirlar xaqidagi asosiy ma’lumotlarga ega bo’lish darajasiga bog’liq. Real siganallar har doim aniqlangan interval oralig’ida funksiya sifatida aniqlanadi. Misol uchun bir o’lchovli signal funksiya sifatida t vaqtda poydo bo’lsa, chegaralangan intervalni qo’yidagicha yozish mumkin.

Siganl kauzal deyiladi qachonki u barcha real signallar vaqt boshlanishida paydo bo’ladigan signallarga aytiladi. Agar signalning qiymati qaysidir vaqt oralig’ida qaytarilsa bunday signallar davriy signallar deyiladi.

Bugungi kunda qo‘yidagi tipdagi signallarga asosiy e’tibor qaratilmoqda:

• 
  Nutqiy signallar, misol uchun kundalik hayotda ishlatiladigan (telefonda gaplashish, radio eshitish );
  
• 
  Beomedik signallar (elektroensefalogramma, miya signallari );
  
• 
  Ovozli va audiosignallar;
  
• 
  Video va telerasmlar;
  
• 
  Radar signallari (berilgan diapazonda ma’lum bir maqsadga yo‘naltirilgan izlanishlarda qo‘llaniladigan ).
  

Tabiatda uchraydigan ko‘pgina signallar o‘zining analogli formasiga ega bo‘lib, vaqt bo‘yicha uzliksiz o‘zgaradigan va misol uchun ovozli to‘lqin ko‘rinishida fizik kattaligi bo‘yicha ta’riflanadi. Odatda raqamli signallarni qayta ishlashda ishlatiladigan anolog signallar bir xil oraliqli vaqt intervalida raqamli ko‘rinishga keltiriladi.

Ko‘pincha raqamli signallarni spektr qiymatlarini olib yoki qo‘lay formaga keltirish orqali qayta ishlash interferensiyalardan yoki shumlardan bartaraf etish, signallarni siliqlash, siqish, tanishda katta yordam beradi. Bugungi vaqtda signallarga raqamli ishlov berish ko‘pgina, avval anologli usullarda ishlatiladigan sohalarda tashqari yangi anologli qurilmalarda bajarib bo‘lmaydigan sohalarda qo‘llanilmoqda. Signallarga raqamli ishlov berishning jozibaliligi quyidagi asosiy qulayliklarga bog‘langan.