4-amaliy mashg’ulot

Ishni bajarish tartibi

1. 
   4x4 o’lchovli sehrli kvadratni olamiz. Bunday kvadratning 880 ta har xil kombinatsiyasi mavjud.
   

4	14	15	1
9	7	6	12
5	11	10	8
16	2	3	13

2. 
   Boshlang’ich matn sifatida quyidagi matnni olamiz:
   

T₀=DASTURIY TILLAR

Ushbu ochiq matn elementlarini jadvalga tartib bilan joylashtiramiz:

T	A	R	D
_	I	R	L
U	I	T	Y
*	A	S	L

3. 
   Shifrlangan matn jadval elementlarini satrlar bo’yicha o’qish natijasida hosil qilinadi.
   

T₁=TARD _IRL UITY *ASL
Topshiriqni bajarish tartibi:

Talabalar o’zlariga berilgan variantlardagi matnni sexrli kvadrat usulida shifrlaydilar va deshifrlaydilar. Xisobot tayyorlaydilar va xulosa yozadilar.

Topshiriq variantlari:

1. 
   Hayotda hamma narsa o’zgaruvchandir
   
2. 
   Chap berishni bilmasang, hayotda yashay olmaysan
   
3. 
   Qiyshiq novdaning soyasi ham qiyshiq
   
4. 
   Sabr — umrbod xazina
   
5. 
   G’urur mag’lubiyatga yetaklaydi, kamtarlik baxt keltiradi
   
6. 
   Qilmaslikdan kech bo’lsa ham qilgan afzal
   
7. 
   Inson umri bir asr, ismi — abadiy
   
8. 
   Mevali daraxtni gulidan bilsa bo’ladi
   
9. 
   Ezgu qalb go’zal yuzdan afzal
   
10. 
    Yo’lda yo’ldosh kerak, hayotda — shafqat
    
11. 
    Yomon odamning do’sti bo’lguncha, yaxshi odamning dushmani bo’lgan afzal
    
12. 
    Baxt kulgi bor uyga kiradi
    
13. 
    Tansihatlikka g’amxo’rlik qilish — eng yaxshi davodir
    
14. 
    Ortiqcha mol — ortiqcha tashvish
    
15. 
    Qimmatbaho tosh ham ishlov berilmasa yaltiramaydi
    
16. 
    Ishyoqmasga bir tog’ boylik ham yetmaydi
    
17. 
    Ertangi yuzdan bugungi ellik afzal
    
18. 
    Umr qisqa — yaxshilik qilishga shoshil
    
19. 
    Yumshoqlik qattiqlikni yengadi