4-5-Mavzu. Kompyuterlarni tashkil qilishning raqamli mantiqiy asoslari

Trigger atamasi inglizcha trigger – zanjir (lo’kidon), tepki so’zidan kelib chiqqan. 
Bu sxemani ingliz tilida ko’rsatish uchun tez-tez flip-flop atamasi ishlatiladi, bu 
esa “qarsak chalish” degan ma’noni anglatadi. Elektron sxemaning bunday 
jarangdor atalishi uning 
deyarli bir zumda bir elektr holatdan ikkinchisiga va 
teskarisiga o’tish (“irg’itib tashlash”) qobiliyatin
i ko’rsatadi.
Bitta triger ikkilik kodining bitta razriyadini saqlab qolishi mumkin bo’lganligi 
sababli, baytni saqlash uchun 8 ta trigger kerak, kilobaytni saqlash uchun esa 
mos ravishda 
8 • 2
10
= 8192 
ta trigger kerak bo’ladi. Zamonaviy xotira 
mikrosxemalari millionlab triggerlarni o’z ichiga oladi.

---

Triggerlar
Triggerning eng keng tarqalgan turi - bu RS-triggeridir (S va R mos ravishda 
inglizcha set - o'rnatish va reset - tiklash). Triggerning shartli belgilanishi:
U ikkita simmetrikli S va R kirishga va ikkita simmetrik chiqishga ega Q va 
chiqadigan signal Q bilan 
¬
Q signalning mantiqiy inkoridir. 
S va R ikkita kirishning har biri kirish signallarini qisqa muddatli impulslar
shaklida qabul qilishi mumkin
Kirishda impulsning mavjudligi birga, uning yo'qligi esa nolga teng deb 
hisoblanadi.

---

Triggerlar
YOKI-EMAS (ИЛИ-НЕ) ventillari yordamida triggerni amalga oshirish va unga 
mos keluvchi chinlik jadvali.