33-Mavzu: Muhitning magnit singdiruvchangligi 1

7.
 
 Ferromagnitlar
deb magnit maydonni ju’da ham kuchaytirib yuboradigan moddalarga 
aytamiz. Ferromagnitlarga 
kobalt
(μ=175), 
nikel
(μ=1120), 
temir
(μ=5000) va boshqalar 
kiradi. Moddalarning ferromagnetic xususiyati haroratga bog’liq.
Ferromagnitlar 
kyuri 
haroratigacha qizdirilsa ferromagnetic xususiyatini yoqotadi. 
Ferromagnitlar uchun
μ>>1 
bo’ladi.
34-Mavzu: Metallarning electron o’tkazuvchangligi 
8.
 
Metallarda (temir, alyuminiy, mis…..) elektronlar erkin harakatlana oladi va metall 
o’tkazgichdan tok o’tkanda 
elektronlar
zaryad tashiydi. Shuning uchun metallarni 
electronli
o’tkazuvchanglikka ega deymiz.
metall
elektronlar
9.
 
Metalarning harorati ortganda molekulalar tebranma harakati tezlashadi va o’tkazgich 
o’lchami o’zgaradi shunung uchun molekulalar orasidan o’tayotgan elektronlar harakati 
qiyinlashadi. Shuning uchun metallar harorati ortsa qarshiligi ortadi, harorat kamaysa 
qarshilik kamayadi.

---

10.
 
Metallar qarshiligining haroratga bog’liq formulasi
R
- (Om) keyingi haroratdagi metall qarshiligi; 
R
0
- (Om) 0
0 
C haroratdagi metall qarshiligi; 
α-
(
termik koeffitsient.
R=R
0
(1+αT)
11.
 
Misol: 0
0
haroratdagi metall o’tkazgich haroratini necha gradusga oshirsak uning 
qarshiligi 5 marta ortadi. Metall uchun termik koeffitsient 0.004K
-1
.
R=5R
0 
R=R
0
(1+
α=0.004K
-1
5R
0 
= R
0
(1+
5=1+0.004T T=100K